Verdiepen

Hier vind je achtergrondinformatie bij het thema, voedsel voor je spiritualiteit
en tips voor de geloofsopvoeding.

Je naam is een verhaal

Kind
In mijn werk als geestelijk verzorger ontmoet ik, Ruth, regelmatig ouders in het kinderziekenhuis. Hun kind is ziek geworden en moet worden opgenomen. Een heel spannende situatie. Om samen te kunnen praten over wat dit voor hen betekent, stel ik vaak een paar vragen. Ik begin bijna altijd met de vraag hoe hun kindje heet en waarom ze deze naam gegeven hebben. Dit roept allerlei verhalen op. Ouders vertellen aan de hand van de naam over hoeveel hun kind voor hen betekent en hoe belangrijk het voor hen is. Je naam is het meest persoonlijke wat er is. Door ouders te laten vertellen over de naam, komt een kindje tot zijn recht. Het is geen patiëntje meer, maar een uniek mensenkind met een heel eigen verhaal.

Ellie
Ik heet voluit 'Elisabeth Theresia Maria'. Mijn roepnaam is Ellie.
Ik ben vernoemd naar mijn oma. De moeder van mijn vader. Haar roepnaam was 'Bets'. Als kind vond ik het bijzonder om naar haar vernoemd te zijn, maar ik was ook blij dat ik geen Bets heette. Mijn moeder vertelde mij ook dat mijn naam-heilige Elisabeth van Thuringen was. Elders op de site vind je meer over haar, want op 17 november gedenk de kerk haar. Ga naar ...
Toen ik erachter kwam dat Elisabeth in het Hebreeuws 'aan God gewijd' betekent, was ik al volwassen en studeerde ik theologie. Later werkte ik als pastoraal werkster in het parochiepastoraat. Mijn naam werd daarmee ook mijn levensprogramma. Wat bijzonder dat in mijn naam mijn roeping al vervat zat!

Veranderen
Kun je je voornaam ook veranderen? Mijn (Marjets) moeders doopnaam was Johanna en ze heette als kind 'Jansje'. Dat vond ze zo'n vreselijke naam dat ze, toen ze groot was, haar naam heeft veranderd in Ans. Dat is ook een vorm van Johanna. Haar zus Alie veranderde haar naam in Els, allebei van Elizabeth. Ze noemde mij Mariëtte en ik ben dat gaan schrijven als Marjet. Mijn man had op zijn geboortekaartje 'Siraar' staan, een Limburge vorm van Gerardus. Kot daarna is er Gérard van gemaakt, een Franse vorm van Gerardus. Ik ken iemand die Ed heette en daar later Edward van heeft gemaakt. Zo zie je maar ... er wordt nogal eens een voornaam veranderd, maar de basis blijft hetzelfde! Ik ken iemand die Hetty heet en 'Het' wordt genoemd. Daar heeft ze moeite mee 'het'. Zal ik haar eens voorstellen haar naam te veranderen in Hedwig? Dan heet ze 'Hed'.    

Alle kinderen vinden het leuk om te weten waarom hij of zij zo heet. Zijn ze vernoemd naar een familielid? Of naar iemand die de ouders een bijzonder mens vonden? Een bepaalde plaats? Misschien zelfs naar een heilige? Of was het gewoon een mooie naam die goed paste bij zijn/haar achternaam? Alle namen hebben ook een betekenis. Vaak zijn ze terug te leiden naar een Germaans stamwoord of een stamwoord uit een andere taal, zoals het Latijn, Grieks of Hebreeuws. Zoek eens in een namenboek samen de woordbetekenis. Van hun eigen naam, de jouwe, van broertjes, zusjes en vriendjes/vriendinnetjes.

Ook op internet is een goede website van het Meertensinstituut waar je kan zoeken. Ga naar www.meertens.knaw.nl. Zo vond ik dat de namen 'Hub', maar ook 'Huib' of 'Berke' zijn afgeleid van Hubertus, dat 'stralend van geest' betekent. Er is ook een heilige die Hubertus heet. Zijn naamdag valt op 3 november. Hier komt zijn verhaal!

Het verhaal van Hubertus

Hubertus is de patroonheilige van de jagers. Hij wordt in de kunst altijd afgebeeld in een herfstbos met een groot hert voor zich. Hoe zit dat precies?

Hubertus, die werd geboren in 656, was zo’n geliefde heilige dat er maar liefst zeven verschillende officiële beschrijvingen van zijn leven bestaan. De oudste werd 16 jaar na zijn dood geschreven. Die ging vooral over zijn wereldlijke leven als edelman. De laatste levensbeschrijving ontstond in 1526, 800 jaar na zijn dood. De verhalen werden (natuurlijk) steeds mooier. Hubertus was populair vooral in Limburg en Vlaanderen waar hij woonde en waar hij het christendom bracht. Er zijn nog steeds veel scholen, instellingen en (schutters)verenigingen die naar Sint-Hubertus genoemd zijn.

Een hert en een stem
Hubertus leidde het leven van een adellijke jongen. Hij ging op reis naar verre steden om er te studeren, was bevriend met de hoge adel en met hofmeier (koning) Pepijn, en hij trouwde met jonkvrouw Floribanne. Jagen was zijn hobby en hij zou in de toekomst vorstelijke baantjes krijgen. Toen zijn jonge vrouw in het kraambed stierf bij de geboorte van hun zoon Floribertus, was Hubertus zo bedroefd, dat hij besloot zich helemaal op de jacht te storten. Zelfs op Goede Vrijdag, de sterfdag van Jezus, ging Hubertus naar het bos om te gaan jagen. Dat was niet zo beleefd. In het bos kreeg Hubertus een prachtig groot hert voor zijn pijl en boog. Op het moment dat Hubertus het hert neer wilde schieten keerde het dier zich naar hem om. Er verscheen een lichtend kruis tussen het gewei van het hert. En Hubertus hoorde een stem die zei: “Hubertus, waarom verdoe je je tijd hiermee? Keer je tot de Heer, anders loopt het slecht met je af”. Hubertus knielde neer en vroeg wat hij dan moest doen. De stem antwoordde: “Ga naar mijn dienaar Lambertus en doe wat hij u zegt”.

Na zijn visioen reisde Hubertus naar Lambertus, de bisschop van Maastricht, zoals hem opgedragen was. Hij werd priester en assistent van Lambertus. Toen die een paar jaar later werd vermoord, werd Hubertus tot de nieuwe bisschop van Maastricht benoemd. Later werd hij bisschop van Luik. In de Ardennen heeft Hubertus veel moeite gedaan om de heidenen tot het christendom te brengen. Hij wordt ook de Apostel van de Ardennen genoemd.

In de rest van zijn leven verrichte Hubertus enkele wonderen (hij genas bijvoorbeeld iemand van hondsdolheid) en kreeg hij verschillende visioenen. Een van deze visioenen vertelde hem dat zijn einde naderend was. Zes dagen na dat visioen stierf Hubertus op 71-jarige leeftijd. Zijn stoffelijk overschot werd in 825 naar de abdij van Andage gebracht. Al snel werd Andage een bedevaartsoord en veranderde het zijn naam in Saint-Hubert. Wat nog steeds bestaat en een grote Sint-Hubertus basiliek heeft. De kist met Hubertus’ overblijfselen is in de Reformatie verdwenen.

Ruth Hartog, Ellie Keller en Marjet de Jong