Verdiepen

Hier vind je achtergrondinformatie bij het thema, voedsel voor je spiritualiteit
en tips voor de geloofsopvoeding.

Smeulend vuur

In mijn eerste jaren werkzaam als theoloog in Nederland (ik verhuisde vanuit Seattle in 2001) heb ik een project opgezet dat 'Smeulend vuur' heette. De bedoeling was om kennis te maken met de Nederlandse situatie en om een impuls te geven aan het geloof onder de gelovigen. Ik noemde het project Smeulend vuur omdat ik merkte dat geloof nog zacht brandde onder veel mensen, maar dat het aangewakkerd diende te worden. Het vuur waarvan Jezus zegt: 'Ik kwam om vuur te brengen' – Lucas 12:49.

Dus zocht ik parochies op om in gesprek te gaan met parochianen. Maar na een tijd ben ik gestopt met dat project. Want ik had het gevoel dat wij door mijn benadering niet verder kwamen dan het opstapelen van vragen en ervaringen. Mensen hadden meer nodig.

In Psalm 102, een smeekgebed aan God, lezen wij:

Verberg uw gelaat niet voor mij,
nu ik in nood verkeer.
Luister naar mij, laat uw antwoord niet wachten,
nu ik met luide stem naar U roep.
Want mijn dagen vervliegen in rook,
mijn gebeente gloeit van koortsvuur.

Verlangen naar God is als een vuur
Verlangen naar God – verlangen naar de voltooiing die in God te vinden is – brandt in het gebeente van de mensheid. Voel je je rusteloos van binnen? Of existentieel ‘uit sync’? Heb je het gevoel dat er meer is in het leven, of dat je niet leeft zoals je zou willen leven? Dat gevoel, zegt de Bijbel, heb je om een reden. Het spoort je aan. Dat koortsvuur mag een laaiend vuur worden (vgl. Timoteüs 1:6).

Ga voor de inhoud, brandstof
Na het afblazen van dat project Smeulend vuur sprak ik een keer met pastoor Mensink van de Utrechtse Gerardus Majellaparochie. Mensink was stichter van het Thomas a Kempis Leerhuis, verbonden met de parochie en gevestigd naast de kerk. Daar zou ik een cursus geven. 'Zorg ervoor dat het echt inhoud biedt', zei hij tegen mij. 'Want tegenwoordig weten mensen zo weinig'. Het zette me aan het denken. Vuur heeft brandstof nodig. Waarom zouden we nu geen beroep doen op de Bijbel en 3000 jaar joods-christelijke traditie? Dus begon ik vanaf die tijd meer ‘inhoud’ te bieden in mijn presentaties.

En bid, zuurstof
Maar dat is niet het enige dat nodig is. Vuur heeft ook zuurstof nodig. In geloofstermen zou ik zeggen dat dit de Heilige Geest is, die ons altijd graag te hulp schiet, met name in antwoord op ons gebed. Het viel me op (verbaasde me eigenlijk) dat gebed ook niet altijd vanzelfsprekend was in het leven van parochianen – zelfs niet tijdens samenkomsten in de parochiezaal. Het was alsof men het een beetje gênant vond om openlijk Gods hulp te vragen. Veel dat gebeurde in de parochies, merkte ik, was heel zakelijk. ‘We regelen het zelf wel.’

Drie principes
Nu beveel ik drie principes aan voor de geloofsopvoeding, thuis en in de parochie. Dat zijn: (1) sta stil bij de vragen, zeker, maar (2) vergeet ook niet om een beroep te doen op het rijkdom van de traditie, en (3) laat je in alles leiden door gebed.

God liet zich aan Mozes zien als een brandende doornstruik (Genesis 3). Dat beeld van Gods aanwezigheid komt terug in de Paasliturgie, waar aan het begin de Paaskaars en de kaarsen van de gelovigen worden aangestoken. Mogen onze voorbereiding op Pasen ervoor zorgen dat wij ‘vurige’ gelovigen worden, maar dan wel in de beste zin van dat woord – niet mensen die anderen onder vuur nemen met argumenten, maar mensen door wie Gods licht en warmte heen stralen. Een gezegende Veertigdadentijd!

Tim Schilling