Kijktafels

Hier vind je inspirerende voorbeelden van hoe je kunt kijken en spelen passend bij het thema,
het seizoen en de feesten in deze tijd.

Kijktafels voor de Veertigdagentijd: Vonken onder de as aanblazen

Wat heb je nodig voor om de kijktafel voor de Veertigdagentijd te kunnen maken?

* Grote, diepe schaal gevuld met aarde 
* Ondiep breed, glazen schaaltje - op een voet is mooi, maar hoeft niet - voor de (suggestie van) 'as'
* Gloeiende vonken (in rubriek 'Knutselen en doen' laten we zien hoe je deze met waterverf en wit papier kunt maken; rood papier kan ook), die beschreven zijn met dingen die jullie willen aanwakkeren, aanblazen, opporren of nieuw leven inblazen (voor tips: zie rubriek 'knutselen en doen')
* Grijs/zwart decoratiezand om as uit te beelden, evt. gemengd met wat echte as
* Eventueel wat houtsnippers of dode bladeren
* Ondergrond (lapje of placemat) in een winterse kleur.

Op 21 februari
* Lente-takken: katjes of gagel
Op 28 februari
* Bolletjes van lentebloemen: blauwe druifjes en narcissen
Op 14 en/of 21 maart:
* Lente-takken: forsythia, kersenbloesem of magnolia
Op 28 maart:
* Palmtakje (takje van de buxus) en tuinkers-zaad 
Voor Pasen:
* Ondergrond in lentekleur, een witte kaars en paaseitjes.

ASWOENSDAG [17 februari]

Op de kijktafel van de Veertigdagen en Goede Week 2021 staat centraal een schaal gevuld met as, waarin gloeiende, vonkende kooltjes zichtbaar zijn. Geïnspireerd op de palmtakjesverbranding die de as oplevert waarmee we traditioneel een kruisje krijgen op Aswoensdag.

In de rubriek 'Bidden en vieren' vind je de beschrijving van een klein verbrandingsritueel dat je thuis kunt uitvoeren. Een vuurkorf/schaal, open haard of barbecue en wat houtjes is alles wat je hiervoor nodig hebt.Tijdens dit ritueel verbranden we kleine briefjes waarop staat wat jullie moeilijk, vervelend, verdrietig, stom of deprimerend vinden aan de coronatijd. (Ga naar ...)

Het zou heel erg mooi zijn, als jullie dat ritueel ook daadwerkelijk uitvoeren, want de Kijktafel bouwt voort op deze ervaring!
En bewaar de (gezeefde) as!

Leg jullie beschreven vurige 'vonken' in een kleine, vrij brede schaal (zie foto), bedek deze met grijs decoratiezand, eventueel met echte as vermengd. Je hebt nu een schaaltje met 'as', waarin nog gloeiende kooltjes zichtbaar zijn.

Zet op een winterse ondergrond een grote (glazen) schaal gevuld met aarde.

Dek de aarde eventueel af met dode bladeren of houtsnippers, om een zo winters/doods mogelijke sfeer te scheppen. 

Zet de schaal vol as-met-gloeiende vonken op de aarde.

Zet ook een waxinelichtje in een eenvoudige houder op de aarde.

* Steek het lichtje op Aswoensdag aan en
* zeg het refrein van ons thema-versje 'Veertig dagen fonkeling'

Ook al heb je ’t lastig, ligt alles overhoop:
God begrijpt ons lijden,
Hij brengt nieuwe tijden.
Veertig dagen fonkeling is veertig dagen hoop!

Eerste zondag van de Veertig-dagentijd ( 21 februari)

De eerste teken van de lente!* Zet in een vaasje of glas enkele takken met katjes bij de kijktafel en drapeer eventueel lichtgroene voile stof om de schaal, zoals in het begin van de lente er een nauwelijks waarneembare groene waas in de bomen te zien is.

* Lees het refrein, het eerste couplet en sluit weer af met het refrein van ons versje:

Refrein:
Ook al heb je ’t lastig, ligt alles overhoop:
God begrijpt ons lijden,
Hij brengt nieuwe tijden.
Veertig dagen fonkeling is veertig dagen hoop.

Couplet 1
Kijk eens in de as of daar een vonkje brandt …
Groen begin van leven in het donkere zand …
Zoek naar wat er warmte geeft in jouw bestaan!
Zie het kooltje gloeien en wakker het aan!

De tekst van alle coupletten vind je in de rubriek 'Vertellen'. Ga naar ...

* Vis dan een gloeiende vonk uit de as en lees wat jullie deze eerste week van de Veertigdagentijd willen 'aanwakkeren'. Praat er over als je wilt.

* Doe dit samen in de komende week.

* Kijk samen of jullie in de loop van deze week nog een tweede vonk, of meerdere, aan kunnen wakkeren.
NB: Bewaar de gloeiende kooltjes, door ze aan de rand van de kijktafel neer te leggen.

Tweede zondag van de Veertigdagentijd ( 28 februari)

* Verwijder iets van de houtsnippers en/of dode bladeren, meng wat as door de grond. As is een van de oudste vormen van 'mest'. Door de as wordt de grond vruchtbaar!

* Plant vandaag enkele uitbottende lentebolletjes in de vruchtbare aarde. 

* Steek het lichtje aan,

* Versje: lees ons refrein, tweede couplet en sluit af met het refrein:
Couplet 2
Weet je nog hoe leuk en fijn het leven was?
Voel je nog die fonkeling onder de as?
Blaas de warmte aan en zoek het leven op,
in je eigen hart, in elke lenteknop!

* haal daarna een 'gloeiend kooltje/vonk' uit de as en

* lees samen wat jullie deze week willen aanblazen en laten fonkelen....

* voer dit voornemen in de loop van de week uit!

Derde zondag van de Veertigdagentijd ( 7 maart)

De afgelopen week heb je kunnen zien hoe de blauwe druifjes zijn gaan bloeien!

En heb je ervaren hoe we in het gewone, soms saaie beperkte leven van alledag, vonken onder de as vandaan hebben weten te halen die het leven nieuwe kleur hebben gegeven.

Als je buiten in het bos of park bent, kun je al veel tekenen zien van de naderende lente.

Couplet 3
Wat er ook gebeurt, het vuur wordt niet gedoofd
God heeft al zijn schepselen trouw beloofd.
Blijf gerust geloven dat het gloeien gaat,
alles door zijn adem aan het groeien slaat!

Misschien bloeit het speenkruid al of heb je in de tuin nieuwe knoppen of tussen de stoeptegels plantjes ontdekt die aan het groeien zijn geslagen.

* Je kunt een dergelijk plantje of stekje met uitbottend blad natuurlijk ook uitgraven en een plaatsje geven op de kijktafel.

* Bid deze week een gebedje of lees een bijbelverhaal voor na het aansteken van het lichtje. Voorbeeldgebedjes vind je in de rubriek 'Bidden en vieren' en passende bijbelverhalen in de rubriek 'Vertellen'.

Vierde zondag van de Veertigdagentijd (14 maart)

De Veertigdagentijd is op de helft! Daarom heet deze zondag 'Laetare - Verblijd u' 

Deze zondag staat van oudsher in het teken van de Vastenactie. De wereld telt vele landen waar mensen vurig verlangen naar gerechtigheid. De vastenactie port ons op om hieraan onze aandacht geven en van onze welvaart te delen. Dit jaar wordt actiegevoerd met het motto:

Iedereen, overal ter wereld, een waardig bestaan.

Vastenactie streeft naar een wereld waarin mensen zelf werken aan hun waardigheid én beschikken over de mogelijkheden daarvoor. Mensen kunnen voor zichzelf en hun gezin zorgen en welvaart wordt rechtvaardig verdeeld binnen gemeenschappen. Soms is dan een klein duwtje in de rug nodig. Dat wil Vastenactie ze graag geven! Ongeacht hun geloofsovertuiging, hun etnische achtergrond, hun sekse of afkomst.

Je vind op hun site tips over wat we - ook in coronatijd - zelf thuis kunnen doen. Ga naar.... 

Couplet 4
Denk aan alle landen waar nog onrecht heerst,
denk dan niet: bekijk het maar, want ik kom eerst.
Laat de liefde gloeien, blaas de wereld aan,
Iedereen en overal een waardig bestaan!

Vijfde zondag van de veertigdagentijd (21 maart)

Plant deze week nog meer lentebloeiers op de kijktafel, bijvoorbeeld narcissen of primula's, sleutelbloemen. (Sprenkel ongezien vast wat tuinkerszaad - volgende week de rest - zodat dit met Pasen echt groen is.)    

Vervang de katjes - als ze uitgebloeid zijn - door takken van de kersenbloesem, magnolia of forsythia.

Steek het lichtje op de kijktafel aan en
Lees het versje, bid een gebedje of lees een bijbelverhaal voor. Voorbeelden vind je in onze andere rubrieken.

Couplet 5
Fonkel, fonkel, fonkel, stook het vuurtje op.
We zoeken naar de vrolijkheid, de vonk van hoop.
Veertig dagen as … maar er is altijd licht,
Jezus houdt ons vast en Pasen komt in zicht.

Blaas ook deze week weer een of meerdere kooltjes aan, zodat de vonken er vanaf springen!

Zesde zondag van de Veertigdagentijd, Palmzondag (28 maart)

Vandaag begint de Goede Week.
In het verhaal van de intocht van Jezus in Jeruzalem lezen we hoe de mensen hem aanvuren door hun mantels op de weg te leggen, te zwaaien met palmen en Hem toe te juichen: "Gezegend de Koning, die komt in de Naam des Heren!" (Lucas 19,39)

Leg een palmtakje (van de buxus of iets wat erop lijkt) op de kijktafel en maak weer een stuk van de aarde vrij, vermeng de aarde met wat as en zaai op deze plaats tuinkers.

Op deze manier maken we zichtbaar dat 'Als de graankorrel niet in de aarde valt en sterft, zal hij geen vrucht dragen'. In het Lied van alle zaad wordt het door Huub Oosterhuis mooi verwoord:

Hij wordt aan zon en regen prijsgegeven,
het kleinste zaad in weer en wind, moet sterven om te leven.
De mensen moeten sterven voor elkander,
het kleinste zaad wordt levend brood, zo voedt de een de ander.
En zo heeft onze God zich ook gedragen
en zo is Hij het leven zelf voor iedereen op aarde!

Er zijn nu een heleboel verborgen vonken opnieuw gaan branden. Allemaal dingen die al in ons leven aanwezig waren hebben we opnieuw ontdekt en nieuw leven ingeblazen.

* Haal deze week de laatste gloeiende kooltjes uit de as.

* Zeg het refrein, het zesde couplet en sluit af met het refrein:
Couplet 6
Bijna dooft het vuur in deze Goede Week,
omdat onze Heer onder de druk bezweek.
Donderdag het avondmaal, en Vrijdag ’t kruis.
Blijft de hele aarde voortaan koud en grijs?

Iets wat saai, grijs en doods lijkt, verbergt toch het volle leven in zich! Zo gaan we deze week op weg naar Pasen!

Pasen ( 4 april)

Zet een witte grote (stompkaars) op de kijktafel.Leg alle gloeiende vonken die julllie de afgelopen veertig dagen uit de as nieuw leven hebben ingeblazen rondom deze Paaskaars.

De tuinkers is opgekomen en heeft de dorre en dode aarde onherkenbaar veranderd.

Zorg dat de hele bodem met nieuw lentegroen bedekt is. Ik haalde voorzichtig een klein plantjes tussen de tegels uit onze tuin en zette deze samen met hedera in de aarde. 

Enkele kievitseitjes maken er een echte paaskijktafel van.

De aarde heeft zijn mooiste kleuren aangetrokken en is veranderd in een lente-paastuintje! 

Couplet Pasen
Op de dag van Pasen in het vroegste uur,
straalt de hele aarde van het nieuwe vuur:
Jezus is verrezen zoals Hij heeft beloofd,
warmte van een liefdesvuur dat nooit meer dooft!

Een Zalig Pasen!

Ellie Keller-Hoonhout