Waar hóór ik bij?
Veel en toch één in het plantenrijk
In de natuur zijn voor kinderen mooie voorbeelden te vinden van dingen die met vele een geheel vormen. De deeltjes horen bij de eenheid!
BLAD
Kijk bijvoorbeeld eens heel goed naar bladeren. Een blad is één geheel. Maar er zijn bladeren die zo diep ingesneden zijn, dat ze lijken op een steel met zelfstandige blaadjes. Je ziet in feite de hoofdnerf met deelblaadjes. Kijk maar naar het (veervormige) blad van de vlier, de acacia robinia of de lijsterbes.
Of naar het (handvormige) blad van kastanje of klaver of aardbei.
Zo kun je ze uit elkaar houden:
Enkelvoudig blad:
* elk blaadje op de stengel heeft in de bladoksel een okselknop.
* De bebladerde stengel eindigt op een eindknop.
Samengesteld blad:
* de bladschijf is zo diep ingesneden dat er deelblaadjes ontstaan op de hoofdnerf.
* Er is slechts één okselknop.
* Een samengesteld blad heeft op het uiteinde één deelblaadje.
VRUCHT
Ook bepaalde vruchten zijn een eenheid die uit onderdelen bestaat. Bij een braam of een framboos zie je talloze besjes die samen een bes vormen aan één steeltje.
Een druiventros lijkt soms ook een vrucht, maar elke druif hangt aan een eigen steeltje, net als bij rode bessen.
Als je je kind heel goed in een sinaasappel laat kijken, ontdekt hij/zij daar een hechte familie van oranje sapblaasjes die samen een partje vormen, en de partjes vormen samen een sinaasappel. Bij een appel is dat niet zo. Maar bij een granaatappel weer wel. Het lijkt zo gewoon, maar het is prachtig!
STEKKEN!
Het vermeerderen van planten vertelt het verhaal weer anders: uit één plant kunnen eindeloos veel nieuwe plantjes ontstaan. Je kunt met je kind een stekje opkweken van een plant die tot de verbeelding spreekt. Het bekendste voorbeeld is de bellenplant, de fuchsia.
Snijd een jonge uitloper glad af onder een bladknoop.
In een potje water zetten en als er mooie worteltjes uit de knoop zijn gekomen, zet je de stek in een potje met aarde.
Andere bekende voorbeelden zijn de kant en klare ‘kindjes’ van de ‘Kindje-op-moeders-schoot’. Snijd een blad met kindjes af, zet het in water of meteen in vochtige aarde, en kijk, het groeit zo weer door.
Maar ook kun je basilicumblaadjes in een potje aarde zetten, vochtig houden en kijken hoeveel er aanslaan. Eetbaar en leuk!
Marjet de Jong
Artikelen in dit thema Waar hóór ik bij?
- Voor Hemelvaart, Pinksteren en Sacramentsdag
- Versje: Waar hóór ik bij?
- Prentenboeken over erbij horen
- You’ll never walk alone
- Liedjes bij ‘ Waar hoor ik bij?’
- Bijbelverhalen over ‘Waar hoor ik bij?’
- Toren van Babel en Pinksteren: heel de aarde
- Eenheid is te doen
- Het mooie plaatje
- Eerste communie, als je de enige bent van de klas...
- Veel en toch één in het plantenrijk
- Het verborgen leven van bomen
- De Oude Schildpad
- Om eenheid
- In een zin samengevat