Vertellen

Hier vind je nieuwe versjes en verhalen, en advies over kinderboeken
en bijbelverhalen bij het thema.

Bijbels ritme

Schepping: cadans

Hoe het begon
er zijn verhalen
over hoe het begon
soms dachten de mensen
God als een zon

of ze zeiden dat goden
de mensen niet mochten
en uit jaloersheid
met elkaar vochten

maar in onze verhalen
ging het zo niet
die vertellen dat God de mensen graag ziet

het begon met licht
en met God die het riep
toen hij de zon en de maan
en alle mensen schiep

Het allereerste verhaal in de Bijbel is het scheppingsverhaal. Daar zet God meteen de toon. Een verhaal dat al bestond voordat het werd opgeschreven rond het jaar 1000 voor Christus. Het scheppingsverhaal is prachtig en heeft een mooi ritme. Zo kon het generatie op generatie worden doorverteld en zijn vorm en inhoud bewaren.  Het is een soort lied met zes coupletten, met telkens dezelfde terugkerende woorden. 'En God zei' en 'God zag dat het goed was'.  Na elk 'couplet' komt dan het refrein: 'Het werd avond en het werd ochtend; dat was de ... dag'.

Het is jammer dat in menige kinderbijbel niet aan deze prachtige ordening wordt vastgehouden. Maar in onze kinderbijbels 'Schitterende bijbelverhalen om voor te lezen' en 'Het begon met licht', maar ook in de Kijkbijbel handhaven de schrijvers de cadans van het scheppingsverhaal..

de eerste dag, uit 'Schitterende bijbelverhalen'
God zei: - Er moet licht komen! En er was licht. God zag dat het licht goed was. Hij noemde het licht 'dag' en hij maakte het licht los van het donker. Zo werd het avond en morgen, de eerste dag.

de derde dag, uit 'Het begon met licht'
Toen zei God: 'Ik wil dat het land er niet zo kaal uitziet. Er moet jong groen gras komen en planten en bomen' En zo ging het. Overal begon groen boven de aarde uit te piepen. Planten en struiken en bomen. Het werd avond en het werd morgen, het was de derde dag.

de vijfde dag, uit 'Kijkbijbel'
Op de vijfde dag zei God: 'Er moeten vissen in het water zwemmen, grote en kleine. De zee moet vol vissen worden en andere waterdieren. 'En ook moeten er vogels komen', zei God. 'Die moeten vliegen in de blauwe lucht en onder de witte wolken'. God zag dat het goed en mooi was. God zei tegen de vissen en de vogels: 'Zorg dat je veel jongen krijgt. Veel vissen moeten er komen, en veel vogels.' Toen was de vijfde dag voorbij.

de illustratie is van Kees de Kort

Psalmen, liederen met rijm en cadans

In 'Het begon met licht' maar ook in 'Het hoogste woord' hebben de schrijvers het goed begrepen. De bijbelverhalen worden afgewisseld met kleine gedichtjes, met rijm en cadans. Dit past bij de bijbel en spreekt ook kinderen aan.

De 150 psalmen zijn oorspronkelijk liederen en het is niet voor niets dat ze nog steeds over de hele wereld worden gezongen: thuis, in kloosters, in vieringen.

In 'Het begon met licht' staat een bewerking van Psalm 1

Sta stevig als een boom

Sta stevig als een boom
wees maar net lieve kind
als een boompje in de wind

in de lente valt de regen
in de lente krijg je knoppen
in de lente ga je groeien
en daar moet je niet mee stoppen

met je wortels moet je zoeken
met je wortels moet je graven
door de harde droge aarde
moet je graven naar het goede
met je wortels moet je komen
tot de diepe waterstromen

doe je dat, lieve kind
sta je stevig in de wind

dan zal jij, mijn lieve boompje
in de zomer niet verdorren
in de zomer niet verschroeien
want met wortels tot het water
sta je op je mooist te bloeien

want daarna, lieve kind
komt de herfst met harde wind
wilde storm -en regenvlagen
zullen door je takken jagen
wees niet bang, laat maar gaan
met jouw wortels blijf je staan!

in de winter mag je slapen
in de winter mag je dromen
in de winter mag je rusten
en opnieuw op krachten komen

komt de zachte lenteregen
dan kun jij er weer goed tegen
doe je dat , lieve kind
sta je stevig op je benen
als een boompje in de wind.

Afwisseling van werken en rusten

De laatste dag van de schepping is de zevende dag. Dit is de dag waarop God uitrustte van al zijn werk. De zevende dag is dus een rustdag. Dat we ons aan het ritme moeten houden van werken en rusten is zelfs een 'gebod'. Het is het vierde gebod (Ex 20, 8-11):
'Denk aan de sabbat; die moet voor u heilig zijn. Zes dagen kunt u werken en alle arbeid verrichten. Maar de zevende dag is de sabbat voor de Heer uw God. Dan zult u geen enkele arbeid verrichten: uzelf niet, uw slaaf niet, uw slavin niet, uw dieren niet,uw dochter niet, evenmin als de vreemdeling die bij u woont. Want in zes dagen heeft de Heer de hemel, de aarde en de zee en al wat ze bevatten gemaakt. Maar de zevende dag heeft Hij gerust en zo de sabbat gezegend en tot een heilige dag gemaakt'.

Wat voor de Joden de sabbat is, is voor de christenen de zondag.
Een dag waarop we ons vrij maken. Tijd maken voor God en elkaar. Ontspannen, geen plicht of moeten. Een dag waarop we naar buiten gaan en van de schepping mogen genieten.
Vier samen deze dag die God ons elke week opnieuw geeft.

De tijd van je leven

In het bijbelboek Prediker (3,1-15) wordt benadrukt dat alles zijn eigen tijd heeft. God heeft erin voorzien. Dan zou je elk moment ten volle moeten leven. Wees verdrietig in tijden van verdriet en wees blij in vreugdevolle tijden. Leef het moment zoals het zich aandient.

In 'Het hoogste woord' staat het zo verwoordt:

Het wordt nu tijd dat ik jou dit vertel:
Elke minuut is gewonnen
die jij hebt gevonden.
Gebruik die dan goed
want de tijd gaat snel.
Neem voor alles de tijd
tijd vergooien is zonde.
Er is een tijd die vergaat
en vlug is vergleden.
Tijden van haat
of een tijd voor vrede.
Een tijd van gaan
een tijd van komen.
Na de strijd om het bestaan
een tijd van dromen.
Er is een tijd dat je wint
er is tijd te verliezen.
een tijd die je bindt
een tijd dat je mag kiezen.
een tijd Lukt het niet
dan tijd met kansen.
Een tijd van verdriet
dan tijd om te dansen.
tijden van sloop
dan tijd om te bouwen.
tijden van hoop
na tijd om te rouwen.
Er zijn tijden in nood
maar ook tijden van geven.
de tijd van de dood
en de tijd van je leven.

Al die tijd
rest je niets anders
genieten van eten en drinken met
anderen.
Dat gunt ons God

en niets anders kan naar ook maar
iets aan veranderen.

Genoemde kinderbijbels:

Marie-Hélène Delval & Ulises Wensell, Schitterende bijbelverhalen (4-8 jaar)
Kees de Kort, Kijkbijbel ( 4-8 jaar)
Gerrie Huiberts & Anne Westerduin, Het begon met licht (8 jaar en ouder)
Imme Dros e.a., Het hoogste woord ( 8 jaar en ouder)

EK