Verdiepen

Hier vind je achtergrondinformatie bij het thema, voedsel voor je spiritualiteit
en tips voor de geloofsopvoeding.

Ongezouten waarheid

Door Geert Rozema, theoloog en geestelijk verzorger in een justitiële inrichting

Met mijn gezin samen zijn. Buiten. 24/7. Wekenlang en het liefst in een tent. Niets hoeven, geen verplichtingen hebben, terug naar de basis. Ieder jaar kan ik daar echt naar uit zien. Lekker weg van alles en iedereen en me onderdompelen in de bubbel van mijn gezin. Sinds vorig jaar – vanaf de start van de oorlog in Oekraïne - realiseer ik me dat het leven dat ik leid niet vanzelfsprekend is.

Dat het rijkdom, genade en zeker ook puur geluk is (omdat ik hier ben geboren en niet in Soedan of Gaza) dat ik onbekommerd en onbezorgd met mijn gezin op vakantie kan, weet ik al jaren, maar het lijkt of ik nu pas een beetje begin te voelen wat deze begrippen betekenen. Misschien wel omdat oorlog steeds dichterbij komt.

Mijn buurman op de camping vraagt me of ik me dan ook schuldig voel nu ik gewoon vakantie vier terwijl anderen met wie ik me klaarblijkelijk zo verbonden voel midden in de ellende zitten van hongersnood en oorlogsgeweld. Goede vraag. Ik besef (als geestelijk verzorger binnen het justitiepastoraat) dat ik het leed van de wereld niet kan oplossen; ik ben de Messias niet .

Het besef in mij groeit dat het niet vanzelfsprekend is - en dat was het jarenlang wel - dat ik op vakantie kan op een plek waar het behaaglijk, veilig en vredig is, met eten en drinken in overvloed. Wat snorkelen, lezen, spelletjes spelen, vogelen, wandelen en kaartjes schrijven naar vrienden en zo de balans opmaken van het leven. Wat een luxe om tijd en ruimte hiervoor te hebben. En tegelijkertijd wat een noodzaak. Dit heeft ieder mens toch op de een of andere manier nodig – tijd en ruimte voor je dierbaren en jezelf? Koude rillingen van de stress lopen over mijn lijf als ik me realiseer wat het met me zou doen als deze tijd en ruimte me ontnomen zouden worden.

Ik word al een lelijk gestrest mens als ik in mijn veilige-vakantie-bubbel verstoord wordt door vrolijk langskomende mij dierbare familieleden. Want nu moet ik ineens weer rekening houden met anderen. Iets wat ik het hele jaar door graag doe. Maar nu even niet. Tijdens vakantie. Raakt dit niet precies aan de essentie van wat vakantie inhoudt? Pijnlijk egoïstisch? Nee. En Ja. Egoïstisch misschien wel: gedefinieerd als mijn gezin en ik en de rest kan even de pot op. Pijnlijk vind ik het niet. Want er is niks kwalijks aan opkomen voor je gezin en jezelf.

Doordat dit jaar broers en zussen met hun gezinnen bij ons op de camping langskwamen zag ik en realiseerde ik me wat een waardevolle bubbel-rituelen we als gezin de afgelopen jaren hebben opgebouwd met elkaar. Maar ook dat ik een akelig lelijk mens word in eerste instantie richting mijn gezin wanneer deze onbekommerde gezinsrituelen bedreigd worden. En dat is paradoxaal. En een diepgewortelde hardnekkig blinde vlek. Paradoxaal omdat mijn lelijkheid zich precies en in eerste instantie vooral richt op die- en datgene wat ik juist beschermen wil: mijn gezin en de hierbij horende bubbel-rituelen van niks hoeven en onbekommerd en onbegrensd met elkaar keuvelen. In tweede instantie richt mijn lelijkheid zich tot de mij eveneens zo dierbare familieleden. Mijn gezin en mijn familie krijgen dus onbedoeld de rekening van mijn onbewuste stress.

Wat ik meeneem van deze vakantie is het besef dat ik een rijk man ben. Met mijn mooie gezin en prachtige familie. En in het bijzonder met mijn geliefde die mij ongezouten de waarheid over mijn lelijke gestrestheid in mijn gezicht durft te slingeren en mij hiermee pijnlijk confronteert. Waardoor ze mij geholpen heeft mijn masker van lelijk makende spanningen af te leggen en deze in de ogen te kijken. En te leren hoe deze spanningen werken, waarom en waaruit ze ontstaan. En niet onbelangrijk hoe ik ze kan wegnemen, hoe ik eerder vaak onderhuids blijvende bewegingen bespreekbaar kan maken en hoe bevrijdend dat kan zijn. Zo bevrijdend dat de vakantie ontmoetingen met mijn familie verrijkend en verdiepend zijn geworden in plaats van potentiële splijtzwammen of bronnen van ergernis. Wat een rijkdom iemand aan mijn zijde te hebben die niet bevreesd voor me is, mij duidelijkheid geeft en me liefdevol omarmt juist wanneer ik op mijn lelijkst ben.

Geert Rozema
Zomervakantie 2024