Rondom geld
Mooie verhalen
Over geld raak je niet gauw uitgepraat. In elke familie gaan wel verhalen rond over geld. Sommige zijn in de familie gebeurd, andere blijven de familie bij tijd en wijle bezighouden. Geniet maar mee van onze anekdotes.
Een vreemd kerstcadeau
Wij waren met z’n vijven. De jongste was tien, de oudste zestien. Elk jaar in december hielpen wij onze vader in de winkel met de kerstpakketten. Hij betaalde ons daarvoor op Eerste Kerstdag. Dat jaar was er onvrede. We wisten al van tevoren dat we allemaal hetzelfde bedrag kregen met Kerstmis. Maar we constateerden dat niet ieder van ons evenveel werkte. Dat was niet eerlijk! En dat lieten we horen ook.
Eerste Kerstdag brak aan. En er lagen vijf identieke cadeautjes onder de boom. Dat was vreemd. Wij vierden altijd Sinterklaas.
We pakten onze cadeautjes uit en konden onze teleurstelling niet verbergen. Vijf identieke balans weegschaaltjes van goedkoop materiaal. Nergens goed voor. Of toch wel? "Wij zijn het zat," zei mijn vader. "Jullie lopen de hele tijd te vergelijken. Jullie roepen maar: ‘Ik werk harder dan hij.’ ‘Zij heeft gisteren helemaal niets gedaan.’ Wij willen niet zo naar onze kinderen kijken. Jullie zijn allemaal verschillend. De één vindt het leuk om mij te helpen, de ander is erg druk met huiswerk. Jullie leeftijd verschilt. En toch willen wij voor jullie allemaal goed zorgen. Wij willen niet alles op een weegschaaltje afmeten. Daarom krijgen jullie ook dit jaar allemaal evenveel voor jullie hulp.” De weegschaaltjes hebben jaren op onze slaapkamer gehangen. En de boodschap is overgekomen. Afgelopen jaar hebben we de erfenis verdeeld. Er is geen onvertogen woord gevallen.
Mijn eerste zakgeld
Toen ik klein was, kreeg ik per week 25 cent zakgeld, op zaterdag. Ik moest daar ook wat voor doen. Maar mijn moeder verzon iets waardoor het een leuk spelletje werd.
Ik moest elke dag 1. Mijn pyjama opvouwen en onder het kussen leggen. 2. Het bed opmaken en 3. Tanden poetsen. Als ik een van die dingen was vergeten, ging er een cent van het zakgeld af. Mama scheef elke week de getallen 25 t/m 1 op een briefje dat aan de binnenkant van de kastdeur hing. Telkens als ik een taak was vergeten, streepte ze een getal door, eerst 25, dan 24, dan 23 enzovoort. Op zaterdag telden we hoeveel zakgeld ik zou krijgen. De eerste week ging het helemaal niet goed. Er was geloof ik maar 12 cent over. Daarna ging het snel beter. Hup, pyjama opvouwen, bed opmaken. Het werd een gewoonte. En al gauw vond ik de opgeruimde slaapkamer zelf ook fijn (nog steeds trouwens!). Elke week kreeg ik 25 cent zakgeld. Het briefje was niet meer nodig.
Sparen bij de Boerenleenbank
Wanneer ik als kind zakgeld had gespaard, bracht ik het af en toe naar de bank. Met het geld en mijn Spaarbankboekje fietste ik naar de Boerenleenbank in de Bilt. Er zat een mevrouw op een hoge kruk achter een loket. Ik gaf haar het geld en het boekje. Zij schreef op een nieuwe regel de datum, dan ‘Inleg’ en het bedrag dat ik inleverde. Vervolgens - dát was heel belangrijk - zette er een stempel op. Dan ging ik met het boekje en zonder het geld naar huis. Ik kon zien hoeveel de bank voor me bewaarde. Een keer per jaar schreef de mevrouw op een regel daaronder ‘Rente’ en een bedrag wat bij mijn ‘saldo’ kwam zonder dat ik dat geld had gegeven. De bank gaf dat dus, als beloning voor het sparen. Niet alleen aan mij maar aan iedereen die spaarde. Dat vond ik best wonderlijk, en het maakte sparen leuk. En als ik mijn geld terug wilde hebben, of een deel ervan, dan schreef de mevrouw ‘Opname’. Ik vind het fijn dat mijn ouders me zo hebben leren sparen.
Wat is ons geld waard?
Toen ik jong was verzamelde ik muntstukken. Geregeld kreeg ik van mijn oma, die bij een bank werkte, oude munten voor mijn verzameling. Dit verzamelen hield ik vijf jaar vol, totdat ik op een dag een reclamebord zag bij het tankstation op de hoek. Daar kon je zilveren muntstukken inleveren voor dubbel de nominale waarde. Omdat ik toen minder bezig was met mijn collectie en zin had in wat extra geld, ben ik ingegaan op de aanbieding. Achteraf voelde ik me schuldig. Ik had met het geld alleen maar snoep gekocht, en ik schaamde me als ik aan mijn oma dacht. Want vooral dankzij haar had ik de collectie opgebouwd.
Nu denk ik: wat waren die muntstukken vandaag waard geweest? Maar eigenlijk zou ik die niet terug willen hebben vanwege het geld, maar omdat ik ze van Grandma heb gekregen. Haar liefde was en blijft de echte schat.
De verdwenen euro
Telkens als bij ons in de familie iets gezamenlijk betaald moest worden, kwam er wel iemand op de proppen met het verhaal van de verdwenen euro. Het is er in veel variaties. Hieronder eentje, mét de uitleg. Gelukkig kwamen we zelf nooit euro's tekort.
Drie reizigers komen eindelijk aan bij een goedkoop hotel waar ze hun laatste nacht willen verblijven. Ze lopen naar binnen en lezen: "Prijs: 10 euro per nacht, per persoon." Nog voordat ze hier over nadenken, komt de hotelmanager met een leuk voorstel: "Omdat jullie met z'n drieën zijn, volstaat een totaal van 25 euro per nacht." De reizigers twijfelen geen moment en gaan akkoord met het voorstel. Waarop de manager zegt: "Omdat een bedrag van 25 euro niet eerlijk deelbaar is door drie, doen we het als volgt:
Jullie betalen mij eerst 10 euro per persoon.
Dat is dus een totaal van 3 x 10 = 30 euro.
Jullie hoeven maar 25 euro te betalen, dus krijgen jullie 30 - 25 = 5 euro terug.
Maar omdat 5 euro niet eerlijk deelbaar is door drie geef ik jullie 1 euro per persoon terug.
Dat is dus een totaal van 3 x 1 = 3 euro.
Dan blijft er dus 5 - 3 = 2 euro over.
Die laatste 2 euro steek ik dan wel in mijn eigen zak!"
De reizigers vertrouwen het niet helemaal en gaan de zaak eens goed narekenen:
"We betalen 10 euro per persoon, totaal 3 x 10 = 30 euro.
Maar we krijgen 1 euro per persoon terug.
Dat is dus 10 - 1 = 9 euro per persoon.
Dat is dus een totaal van 3 x 9 euro = 27 euro.
Omdat de manager de laatste 2 euro heeft genomen komen we op 27 + 2 = 29 euro."
Maar de reizigers hadden totaal 30 euro betaald. Dit is niet gelijk aan die 29 euro! Dus waar is die allerlaatste euro gebleven?
Uitleg
Er is natuurlijk geen sprake van een verdwenen euro. De reizigers maakten de fout om bij het bedrag van 27 euro, de 2 euro (die de manager in zijn zak stak) op te tellen. Dit mag natuurlijk niet!
De juiste berekening gaat als volgt:
Reizigers betalen: 10 - 1 = 9 euro per persoon Totaal 3 x 9 = 27 euro.
Ze hoefden maar totaal 25 euro te betalen,
dus betalen ze 27 - 25 = 2 euro te veel.
Dit is de 2 euro die de manager in zijn zak heeft gestoken!
Vriendschap kopen?
Toen ik een jaar of 6/7 was kreeg ik elke week melkgeld mee naar school. Dat betaalde je aan de juf en daarvoor kreeg je dagelijks een kleine glazen flesje lauwe melk. Dat was gezond. Op een keer had mijn moeder het geld niet 'gepast', ik kreeg een briefje mee. Dus na school had ik geld over. Ik liep over de Kerklaan naar huis, en voor me liepen twee populaire meisjes. We kwamen langs bakkerij Vroom. Ineens zei ik: 'Willen jullie ook een ijsje?' Ja, dat wilden ze wel. Ik kocht drie ijsjes en gaf er beiden een. Nu zouden ze me vast wel aardig vinden! De vriendinnen liepen samen kwebbelend door. Ze merkten me niet eens op. Plots voelde ik me zó beschaamd over het stelen van het geld en de mislukte poging om indruk te maken op die twee, dat ik me geen raad wist. Ik duwde een willekeurig tuinhek open, zette mijn ijsje voor de voordeur en ging weer de straat op. De meisjes liepen al tientallen meters verder en keken niet op of om. Toen ik thuiskwam vroeg ik mijn moeder of ik op schoot mocht, want er was iets heel ergs gebeurd. De gordijnen moesten ook dicht. (Wat zal mijn moeder wel niet gedacht hebben). Toen heb ik haar verteld dat ik geld had gestolen, en waarvoor. Tot mijn opluchting kreeg ik geen grote straf, maar ze reageerde wel ernstig. Achteraf vertelde ze hoe vertederd ze was door mijn avontuur en wroeging. Ik weet nog steeds precies welk het huis het was waar de bewoner een gesmolten ijsje moet hebben aangetroffen...
Marjet, Wies, Tim, Edith
Artikelen in dit thema Rondom geld
- Kleine Uil wordt wijs: Hemelvaart
- Achtergrond Pinksternoveen
- Kijktafel Wijs met geld
- Kinderbijbels over geld
- Bidden rondom geld
- Knutsel je eigen geldstation
- Kinderverhalen over geld
- Door het oog van de naald
- Geef het door! PIF
- Mooie verhalen
- Geld in de Bijbel: Acht verhalen van Jezus
- Consuminderen met kinderen
- Munten sorteren en tellen
- Munten van papier maken