Dank U wel: bidden rond het eten

In de meeste gezinnen wordt minstens één keer per dag samen gegeten.
Soms is dit het ontbijt, soms het avondeten. Soms lukt het om beide maaltijden tot gezinsmomenten te maken. Soms zal dat maar een paar keer per week lukken. Maar elke kans is er één!



Bidden voor het eten?

Vanaf het moment dat ik samen met mijn man één huishouding voerde, besloten wij om niet meer aan tafel te bidden. We hadden beiden een hekel aan de bij ons thuis afgeraffelde Onze Vaders en Weesgegroetjes en besloten de traditie van het bidden voor en na het eten af te schaffen. We kozen een ander moment van de dag om samen te bidden, namelijk voor het slapen gaan. Dat doen we tot op de dag vandaag nog.
Maar toen we kinderen kregen, waren we het bidden rond de maaltijd niet meer gewend en het opnieuw invoeren lukte niet. Het voelde onhandig en we wisten geen nieuw ritueel te bedenken waar we ons allemaal prettig bij voelden.



Gemiste kans

Dat ik het bidden bij het eten heb afgeschaft! Terugkijkend vind ik dat echt een gemiste kans, want er zijn vele kleine rituelen te bedenken waarbij je rond de maaltijd kan vieren, dat je blij bent met elkaar, de gasten die mee-eten, dankbaar voor het eten zelf, te denken aan de mensen die géén eten hebben....
Maar indertijd was er geen internet, geen site geloven thuis, geen handige boekjes, geen gebedskaarten: kortom ik wist de weg niet en nergens waar wij mee-aten zag ik een alternatieve vorm van vieren bij de maaltijd.



Inmiddels ben ik wel alternatieven op het spoor gekomen en die wil ik bij deze op een rijtje zetten. Misschien zit er iets voor jouw gezin bij!

Bij het ontbijt

Het is weer dag, de morgen begint
het is weer dag, het licht overwint
God gunt ons het leven
Hij noemt onze naam
God gunt ons het leven
wij mogen bestaan.

Bij het avondeten

Wij zijn hier bij elkaar
het eten staan al klaar
maar eerst zeggen wij samen:
Dank U wel God. Amen



Elkaar een hand geven

Geef je buurvrouw/man aan tafel een hand en sluit als het ware de kring.
Zeg dan samen: Het is fijn dat we samen zijn: eet smakelijk!
Je kan ook een keer samen bedenken wat jullie willen zeggen en die tekst/spreuk wordt dan jullie begin voor de warme maaltijd.

Enkele mogelijke alternatieve teksten zijn:

De tafel staat klaar
de kring is gesloten
U geeft alles zomaar
aan kleinen en groten

* * * * *
Kom in de kring
wij komen samen om voor elkaar een huis te zijn
God is het huis, wij wonen samen
om voor elkaar een thuis te zijn



Licht-ritueel

Zorg ervoor dat er altijd een waxine-lichtje of stompkaars of kaars met kandelaar op jullie eettafel staat. Eén van de volwassenen steekt deze kaars aan het begin van de maaltijd aan en zegt een gebedje of spreuk. Aan het einde van de maaltijd doof je de vlam. Zijn je kinderen groot genoeg om veilig zelf een lichtje aan te steken? Doe het dan om de beurt.
Bij het aansteken kan er gezegd worden: "Wij vieren God als licht in mensen ontstoken". Je kan ook een kort gebed uitspreken. Voorbeelden vind je o.a. op de gebedskaarten uit de koffertjes.



Aandachts-puntje
Ben je in het bezit van de onderzetters uit het koffertje "Beginnen maar?"
Deze kan je heel goed gebruiken om een klein vier-moment bij de maaltijd in te bouwen. Zet de onderzetter samen met een waxinelichtje op de eettafel. Je kan de vier onderzetters afwisselend gebruiken.



Bijv. de gele in de lente, de roze in de zomer, de blauwe in de herfst en winter en de groene voor de decembermaand. Je kan de onderzetter bij het broodbeleg of je place-mats o.i.d. bewaren, als je er maar aan denkt bij het tafeldekken. Aan het begin van de maaltijd steek je het lichtje aan en gebruik je de tekst die op de onderzetter staat in een ultra-kort gebedje. Bijv. In de lente: Lieve God, dank U wel voor het nieuwe leven. Je kan dit aanvullen met "de kleine kuikentjes/ de jonge eendjes/ de pasgeboren lammetjes op de kinderboerderij....." + Dank U wel voor ons dagelijks brood/eten. Amen. Als jullie klaar zijn met eten en iedereen mag van tafel, wordt het kaarsje uitgeblazen.



Met aandacht

Het is beter één keer per week met aandacht te bidden (bijv. op vrijdag, zaterdag-of zondagavond), dan elke dag iets af te raffelen.

Afwisseling smaakt naar meer

Doe één keer per week iets anders doen dan jullie vaste dagelijkse ritueel.
Leg een foto of artikel uit de krant van die week bij het lichtje. Zo breng je de noden en gebeurtenissen uit de grote wereld binnen en kan je je zorgen hierover aan God toevertrouwen.

In de Advent en/of Veertig-dagentijd kan je ook een doosje op tafel zetten, waarin je samen geld spaart (bijv. door geen toetjes te eten) voor het vastenactieproject of solidaridads-doel.



Ervaringen delen

Zet een kaars neer en steek deze aan.
Vraag aan allen die rond de tafel zitten of ze iets willen vertellen wat ze de afgelopen week hebben meegemaakt. Zowel de volwassenen als de kinderen doen mee. Bijv. één ding waar je blij van werd, één ding waar je boos of verdrietig van werd. Of één ding waarbij je je trots voelde, en één ding dat helemaal verkeerd ging. Of één ding waarbij je iets voor een ander deed dat je niet leuk vond en één ding waar je zelf erg van hebt genoten.
Door deze gevoelens met elkaar te delen wordt de verbondenheid groter.
Als je het wilt en kan, kan één van de ouders de gedeelde gevoelens in een samenvattende voorbede aan God toevertrouwen. Zo"n voorbede zou je kunnen beginnen met "Eeuwige, wij bidden voor....."of "God van liefde, bij U zijn we veilig, we vertrouwen U toe, ....".

Speciale placemats

Gebruik een place-mat met gebedsteksten. Verkrijgbaar bij de uitgeverij van Berne-Heeswijk. Er zijn twee place-mats. Eén speciaal voor de Adventstijd en één voor de andere dagen in het jaar. Op de laatste place-mat staat aan de ene kant
een gebedstekst voor elke dag van de week en aan de andere kant voorbeeldgebeden voor allerlei situaties zoals feest, samen, vakantie, verdriet, nieuw begin en maaltijd.



Veertig-dagenkalender

In de veertig-dagentijd biedt de paarse kalender uit het koffertje "Ga je mee?" aanknopingspunten voor gesprek aan tafel, zo leef je samen naar Pasen toe.



Elk wat wils

Zit je altijd aan tafel met mensen van verschillende leeftijden en/of interesses?
Laat ieder om de beurt de vorm kiezen waarin je bij de maaltijd viert. Met een liedje, een tekst, een bijbellezing, een kort of langer gebed of gewoonweg iets vertellen over wat je bezig houdt...Spelerderwijs leren we van elkaar dat alle vormen van "bidden" bijzonder zijn en dat God er ook blij van wordt, als jij er plezier in hebt om contact met Hem/Haar te hebben.



Keuze-mogelijkheden

Naast de teksten op de gebedskaarten uit de drie koffertjes, vind je hieronder nog andere voorbeeldteksten. Korter of langer, met verschillende accenten.

Gezegend zijt Gijt, Heer onze God
gezegend het brood (de maaltijd) op tafel
leer ons te delen met elkaar
zodat niemand gebrek lijdt

* * * * * *
God, die ons uw goede gaven geeft,
leven en voedsel
mensen en hun vriendschap telkens weer opnieuw.
Zegen deze maaltijd.
Geef ons een open oog
en een warm hart
om uw wereld in te richten
tot een huis voor alle mensen
met een tafel waaraan niemand wordt geweerd
Amen

* * * * *
Lieve Heer,
laat uw woord
voedzaam zijn als brood
en uw liefde
ons doorgloeien als wijn
dat wij vol zijn van U
en open staan voor elkaar

* * * * *
Voor alle goede dingen
die wij van U ontvingen
danken wij U, Heer!

* * * * *
Hemelse vader
U bent goed
U geeft ons eten in overvloed

* * * * *
Bij elke maaltijd die God wil schenken
mogen wij aan zijn liefde denken



EK