Woont God daar?
Waar woont God in de Bijbel?
Deze veertigdagentijd lezen we bijbelverhalen die iets laten zien van waar God woont. Elke week lees je over een verrassende plaats waar God te vinden is.
Week 1. God in de schepping
Het is niet ongewoon dat mensen de natuur intrekken om God te ontmoeten. Ze vinden God in het bos, op het strand, in de zonsopgang of de sterrenhemel. Maar ook in dat kleine viooltje dat tussen de stenen groeit, die narcis die de lente aankondigt of de musjes die op zoek zijn naar takjes voor hun nesten. Op al dat moois dat God geschapen heeft vind je Gods stempel. Dat is precies wat het scheppingsverhaal ons ook probeert te vertellen: God heeft alles prachtig gemaakt.
Alle kinderbijbels die ook het Oude Testament bevatten beginnen met dit prachtige scheppingsverhaal. Zo ook de Prentenbijbel die geïllustreerd is door Marijke ten Cate met tekst van Sylvia Vanden Heede. De verwondering over zoveel moois straalt van de tekeningen af.
2. God in de brandende braamstruik
Mozes, de prins van Egypte, was op de vlucht. Toen hij eenmaal begrepen had dat hij door een Egyptisch prinses geadopteerd was, maar eigenlijk een Hebreeuwse jongen was, koos hij partij voor zijn eigen volk. In de woestijn bouwde hij een leven op als herder. Maar op een dag, als hij de schapen aan het hoeden is, ziet hij iets vreemds. Een braamstruik staat in brand, maar blijft ondanks het vuur geheel intact. Mozes gaat kijken. Maar als hij de struik op een paar meter genaderd is hoort hij een stem die hem zegt dat hij terug naar Egypte moet om zijn volk te bevrijden. De stem stelt zich voor als de God van zijn voorouders. Een God met de naam JHWH, wat betekent, Ik zal er zijn. Kennelijk is God in de braamstruik. Mozes wil niet naar Egypte, hij stribbelt flink tegen, maar gaat uiteindelijk toch. Met veel moeite en hulp van God gaat de farao overstag en overtuigt hij zijn landgenoten. Ze kunnen vertrekken, uit de slavernij, op weg naar een vrij land.
Dit kernverhaal van ons geloof, waarin God ons duidelijk maakt dat God iedereen nabij is en wil dat ieder mens een vrije mens is staat in de meeste kinderbijbels die ook het Oude Testament hervertellen. Je vindt het bijvoorbeeld Woord voor Woord van Karel Eykman en Bert Bouman.
3. God vinden in zijn geboden
Op weg in de woestijn blijkt dat leven als vrije mensen nog niet zo eenvoudig is. Er moeten afspraken gemaakt worden, regels waar je je met z’n allen aan kunt houden, die zorgen voor recht en rechtvaardigheid. Daarom ontvangt Mozes in de woestijn op de berg de tien geboden, leefregels die de vrijheid van ieder lid van de gemeenschap waarborgen, vooral van de zwakkeren uit ons midden. Israël heeft God altijd gevonden juist in die regels. Ze zitten gespijkerd om de deurpost van hun huizen. Zo wonen ze als het ware in Gods leefregels.
Natuurlijk moest er een plek komen om die stenen platen te bewaren. Een mooie plek. Een plek die mensen als vanzelf aan God en zijn geboden deed denken. Er werd een mooie kist gebouwd als een soort van troon. Bovenop de kist stonden twee gouden engelen. Zij hielden de wacht over de regels die in de kist lagen. Ze maakten ook draagstokken aan de kist. Zo kon deze kist, die ze de Ark van het Verbond noemden, meegenomen worden door het volk, op weg naar het beloofde land. Rond de Ark kwam er een prachtige tent. Zo reisde God met zijn mensen mee naar het beloofde land.
Er zijn verschillende verhalen over de Ark te vinden in de bijbel. De Kijkbijbel van Kees de Kort legt een mooi verband tussen het ontvangen van de tien geboden en de Ark van het Verbond.
4. God in de Tempel
De God van Israël heeft lang in een tent gewoond. Dat was goed, zo wist iedereen dat God met mensen meegaat, waar ze ook heengaan. Maar toen Israël koningen kreeg bedacht men dat een God eigenlijk een mooier huis moest hebben. Daarom bouwde koning Salomo een tempel voor God. In de tempel kwam de Ark van het Verbond te staan. De tempel was inderdaad erg mooi. En langzaam ontstond de gewoonte in het hele land om bij een groot feest op bezoek te gaan in de tempel, bij God. Soms moesten mensen daar dagen voor reizen. Maar dat hadden ze er graag voor over.
Het verhaal over de bouw van de tempel kan je lezen in Mijn Bijbelverhalen van Tom Wright. De illustraties zijn gemaakt door Helena Perez Garcia. Wright helpt je om het verband tussen bijbelverhalen te gaan zien. Zo verwijst hij bij dit verhaal naar de bouw van de tempel en naar het visioen van Johannes op Patmos dat in Openbaringen 4-5 wordt verteld. Beide verhalen staan uiteraard ook in zijn bijbel. Er staat ook een psalm in, die de tempel bezingt als de mooiste woning op aarde. Een heel ander verhaal waarin de tempel een belangrijke rol speelt is het bezoek van de twaalfjarige Jezus aan de tempel.
5. God klinkt door een profeet
De tempel was bijzonder, was prachtig. De Ark van het Verbond was er veilig opgeborgen. Maar er ging toch iets mis. Niemand wist meer dat er in de Ark van het Verbond leefregels bewaard werden die ervoor moesten zorgen dat mensen goed zouden samen leven. En vooral dat de zwaksten mensen beschermd moesten worden. Het gaan naar de tempel, het buigen daar, het offeren, het werd een doel op zich. Mensen konden heel mooi bidden tot God, maar vergaten dat God een God is die het goede wil voor alle mensen. Gelukkig werd dit opgemerkt door kritische mensen die we profeten noemen. Zij leverden kritiek op mensen met macht en aanzien en kwamen op voor de zwaksten. Een van de belangrijkste profeten was Jesaja.
Er zijn niet veel kinderbijbels die de profeten ruim aandacht geven. Maar in Het begon met licht vinden we dit mooie gedicht:
De droom van een profeet
diep van binnen ben je krachtig
diep van binnen woont je God
die zal altijd blijven dromen
en die droom gaat nooit kapot
blinden zien en doven horen
en wie in een rolstoel zat
danst de sterren van de hemel
en de benen uit zijn gat
door het droge, dorre land
gaan ineens rivieren stromen
aan dat klaterende water
groeien dan de mooiste bomen
heb je alles goed gezien?
ga er dan maar mee beginnen
geef die droom dan nooit meer op
maar bewaar heb diep van binnen
diep van binnen ben je krachtig
diep van binnen woont je God
die zal altijd blijven dromen
en die droom gaat nooit kapot
Gedicht naar Jesaja 35 in Het begon met licht van Gerrie Huiberts en Anne Westerduin.
6. God werd mens in de stal
Er loopt een man door het beloofde land. Hij preekt, Hij vertelt over de liefde van God, Hij leeft de liefde van God. Zwakken, zondaars, uitgestotenen, bij Hem zijn ze welkom. De man heet Jezus. Wie Jezus ziet, ziet God. Maar de mensen begrijpen dat niet allemaal. Ze hopen dat Jezus zal doen wat zij graag willen. Ze hopen dat Hij de wonderdokter van het dorp wordt. Ze willen dat Hij hen iedere dag te eten geeft zonder dat zij er iets voor hoeven doen. Ze hopen dat Hij de Romeinen verjaagt. Ze hopen dat Hij de nieuwe koning wordt. Ze hopen dat Jezus is, wie zij willen dat Hij is. Ze zijn ziende blind. Daardoor herkennen ze Hem niet als de mens in wie God gekomen is. Als Jezus Jeruzalem binnenrijdt op een ezeltje wordt pijnlijk duidelijk dat Jezus niet echt begrepen wordt. Terwijl de mensen juichend in de straten staan, huilt Jezus.
Over Jezus en alle misverstanden rondom Hem kan je in elke kinderbijbel lezen. Ook het verhaal over de Intocht in Jeruzalem staat in iedere kinderbijbel. Dat Jezus huilt lees je niet altijd, maar wel in Bijbelse verhalen voor jonge kinderen van D.A. Cramer-Schaap en Annemarie van Haeringen
7 God in de opstandig
Het is Pesach geweest. Een aantal vrouwen loopt naar het graf om Jezus dode lichaam te verzorgen. Maar bij het graf wacht hen een onverwachte en schokkende ontdekking. Het graf is leeg. Jezus’ dode lichaam is er niet meer. Een man in het wit legt uit dat Jezus niet daar is. Niet daar in het lege graf. Maar waar dan wel? Waar is de levende Heer te vinden? De opstanding van Jezus is de kern van ons geloof. Het verhaal over het lege graf is dan ook in iedere kinderbijbel te vinden.
Wies Sarot
Artikelen in dit thema Woont God daar?
- Samen rond de Kijktafel in de Veertigdagentijd
- Wekenversje: Woont God daar?
- Waar woont God in de Bijbel?
- Gastcolumn Woont God daar?
- Knutsel een veertigdagen-kubus
- Biddend op zoek naar waar God woont
- Prentenboeken en kinderboeken over bijzondere plekken en geweldige mensen
- Palmpasenstok
- Kleine Uil wordt wijs - Vasten, bidden, geven
- Kleine Uil wordt wijs - Filmpjes voor de veertigdagentijd