Kijktafels

Hier vind je inspirerende voorbeelden van hoe je kunt kijken en spelen passend bij het thema,
het seizoen en de feesten in deze tijd.

Water verandert de wereld

Water als sneeuw, hagel en rijp

Op de eerste kijktafel is water te zien in verschillende winterse gedaanten.

Op een ronde zwarte placemat met witte accentjes staat een boompje met 'zilveren' takken. Ervoor ligt wat namaak-sneeuw en aan de andere kant van de 'sneeuwbol' ligt een streng met hagelsteentjes. Het lichtje brandt in een eenvoudige glazen houder.

Deze kijktafel laat zien dat het water in de winter bevriest tot ijs. De regen of dauw bevriest tot rijp op de kale takken van de boom, die dan glinstert in het winterse zonnetje.
We pakken ons warm in met een muts en sjaal, want het is koud buiten. Het is onder nul graden, het vriest dat het kraakt! Het poppetje in de sneeuwbol kan de sneeuw die telkens uit de lucht valt goed trotseren.
De regen valt bevroren uit de lucht, soms in de vorm van harde kleine of grotere hagelstenen, soms als dons-zachte sneeuw.
Wist je dat elk sneeuwkristal er anders uitziet? Wat een wonder!

Als het lichtje brandt, komt de kijktafel tot leven.

De drie basis-vormen van water

Water kent drie basisvormen. Met een scheikundige term zeg je dan: water kent drie aggregatie-toestanden: de vaste toestand is ijs, de vloeibare toestand is water en de gasvormige toestand is stoom (waterdamp).

Op deze kijktafel besteden we aan dit aspect van water aandacht. Op een rechthoekige houten dienblaadjes ligt wat stuifsneeuw, er staat een lichtje in en glazen houder en achtereenvolgens liggen er ijsblokjes (glazen vierkante steentjes), een schaaltje met water en een afbeelding van een ketel met kokend water met stoom uit de tuit! Als stoom weer afkoelt tot onder de 100 graden wordt het weer water en als je water bevriest )onder de nul graden) wordt het ijs. Als ijs ontdooit (boven de nul graden) wordt het weer water. Wat een wonder!

Pas met water ontstaat er leven!

Op de kijktafel staat op een grasgroene placemat de Prentenbijbel van Marijke ten Cate open op de pagina waarop de zee en het land zijn ontstaan. Je ziet een naaldboompje (takjes conifeer in een klein vaasje verstopt achter enkele kiezels)

De mensheid heeft het altijd al geweten: zonder water geen leven! Het is ook niet voor niets dat in het scheppingsverhaal na de komst van het licht en donker, op de tweede scheppingsdag het water de hoofdrol speelt.
Er komt een onderscheid tussen het water onder en het water boven het uitspansel. Waarna op de derde dag het land en de zee van elkaar worden onderscheiden. Regen laat de planten groeien op de aarde en het eerste leven ontstaat in de zee! Wat een wonder!

De water-kringloop in de natuur

Op de aarde is er een kringloop van het water. Als deze voorgoed verstoord zou raken is er een groot probleem. Want water is de basis voorwaarde voor alle leven op aarde. Zonder water zouden alle planten sterven, de zeeën opdrogen en de aarde vervallen tot een troosteloze woestenij waar geen mens of dier meer kan leven.

Deze kijktafel - voor iets oudere kinderen geschikt) laat hier iets van zien.
De sneeuw-ijs-gletsjers op de hoge bergen voeden de rivieren, die op hun beurt weer in de zee stromen. Daar verdampt het zeewater door de warmte van de zon en de damp vormt de wolken, waar weer sneeuw of regen uitvalt. De regen voedt de gewassen en komt ook gedeeltelijk in de grond terecht, waar het de grondwaterreserve vormt.

Wat een prachtige kringloop vormt het water. Je komt hier ook de drie basistoestanden van water weer tegen: vast in de vorm van ijs/sneeuw, vloeibaar in de vorm van water in de grond/rivieren/beken en zee, en gasvormig als waterdamp.

Laten we zuinig zijn op het water van de aarde: dat het schoon wordt en blijft, fonkelt, stroomt en leven kan blijven schenken!

Een ronde blauwe placemat verwijst naar de zee. Daarop ligt een houten plank in de vorm van een hart. Dit hart verwijst naar de aarde waarvan we houden. 
Op het hart staat de afbeelding van de waterkringloop samen met een altijd groen blijvend boompje.

Het lichtje brandt in een blauwe onderzetter. We kunnen ons blijven verbazen over dit water-kringloop-wonder!

Water verandert de wereld!

Op een winterse ochtend word je wakker en je kijkt naar buiten ... en je ziet helemaal niets! Dichte mist!

Het lijkt of de wolken uit de hemel naar de aarde zijn afgedaald. Dit gebeurt het klein hondje 'Ming' en ook in het prentenboek 'Hemels' van Patrick McDonnell.
Terwijl Ming een dutje doet komt er een dikke mist aangeslopen, die alles omhult. Ming denkt daarom dat hij in de hemel is! De gewone wereld is ineens heel erg veranderd. Zelfs de hard blaffende, grote enge hond waar hij anders bang voor zou zijn, knuffelt hem. Het is geweldig!

En zo blijft Mings wereld ook als de mist weer is opgetrokken en alles weer een gewoon aanzien heeft.

Ook de wereld weerspiegeld in ijs maakt de wereld anders. Hij lijkt verdubbeld tot een soort sprookjesland.
Deze twee verschijnselen zijn verenigd op een kijktafel, die een ronde spiegel als ondergrond heeft. Erop staat het open prentenboek dat samen met de beijzelde takjes, enkele prisma's en het lichtje letterlijk weerspiegeld wordt! Wat een mistige, ijzige wondere wereld!

Water verandert in wijn

Jezus is op een bruiloftsfeest en dan blijkt de wijn op te zijn! Een nachtmerrie voor iedereen die wel eens een feest heeft gegeven: dat je te weinig hebt ingekocht en je gasten op een droogje zitten.

Maria waarschuwt Jezus dat de schenkers zonder wijn zitten.
Jezus laat zes hele grote kruiken met water vullen en laat de ceremoniemeester dan van het water proeven. Die gelooft bijna niet wat hij proeft...het water is veranderd in de beste wijn die je maar denken kan.
Het feest gaat door!

Op deze kijktafel staat op een lichtgroene placemat de kinderbijbel 'Schitterende Bijbelverhalen' open bij het verhaal 'De beste wijn' dat we kennen als het verhaal van de bruiloft in Kana.

Op de voorgrond staan twee echte kruikjes  van aardewerk en het boek wordt opengehouden met behulp van grote kiezels.

Een klein 'boompje' gemaakt van takjes conifeer vertegenwoordigt het natuurelement op deze kijktafel en
het lichtje brandt in een water-blauwe glazen houder. Wat een prachtig water-verandert-in-wijn-wonder!

Het water van de doop zegt:  je bent een kind van God

Johannes de Doper roept de mensen op tot bekering. Als teken dat ze het serieus menen kunnen ze gedoopt worden: kopje onder gaan in de rivier de Jordaan en als een nieuw, herboren mens uit het water komen.
Ook Jezus laat zich dopen en terwijl dit gebeurt klinkt er een stem uit de hemel: "Dit is mijn geliefde zoon, in wie ik vreugde vind".

Als christenen worden gedoopt als klein kind of als volwassenen, dan gebeurt er iets dergelijks. Door de doop worden we opgenomen in de  christelijke kerkgemeenschap, we gaan deel uitmaken van de familie van God. We worden nieuwe mensen, worden Gods kinderen, die zich willen toeleggen op het goede en het kwade uit de weg willen gaan. Door de doop zeggen onze ouders, of als we al volwassen zijn wijzelf, dat we mensen zijn die uit vrije wil willen kiezen voor het goede, voor de weg die God met ons voor ogen heeft. En dat we geloven als we daar een keertje in falen, we opnieuw mogen beginnen. Want God is niet alleen onze Schepper, hij is ook onze Vader die onvoorwaardelijk van ons houdt.

De blauwe placemat als ondergrond verwijst naar water. Omringd door vruchtwater werden we geweven in de schoot van onze moeder. Mensen: ze zijn beslist niet enkel mensenwerk, maar ze zijn ook 'made in heaven'.

Het houten hart verwijst naar de aarde en onze menselijke oorsprong, maar de klimop staat voor Gods altijd durende trouw.

Op de foto een kindje dat wordt gedoopt. Met een schelp wordt water over het hoofdje gegoten en klinkt zijn/haar naam.
'Lieve .... ik doop je in de naam van de Vader, de Zoon en de Heilige Geest" Daarna wordt je naam zwart op wit in het doopboek geschreven: zo ben je voo rgoed kind van God, die jouw naam heeft geschreven in de palm van zijn hand. Wat een bijzonder mensen-geboorte-wonder!

Ellie Keller-Hoonhout