Verdiepen

Hier vind je achtergrondinformatie bij het thema, voedsel voor je spiritualiteit
en tips voor de geloofsopvoeding.

Gebeurt er wel iets nieuws onder de zon?

Hoe zit het tegenwoordig met de verveling? Vervelen mensen zich nog steeds, in de wereld van alom aanwezige technologie? Dit vraag ik me vaak af in de trein, waar bijna iedereen continu online is. Pakken die mensen hun mobieltje omdat zij zich vervelen, of voorkomt juist de technologie dat ze zich ooit vervelen?
Zelf pak ik liever een boek dan mijn mobieltje, maar is dat ook niet afleiding, vraag ik me af. Is een boek niet net zozeer een vlucht uit het moment? Dan denk ik aan Jezus in de woestijn. Veertig dagen lang zonder gesprek, leesvoer of andere vorm van afleiding. Hoe saai was dát?

Verveel jij je wel eens?
Om een beter beeld te krijgen van de huidige stand van zaken, vroeg ik het aan mijn zoon, 15: Verveel jij je wel eens? Ja, soms wel, zei hij. Bij een lange rit in de auto bijvoorbeeld. Of op school, vooral bij Duits. En in je eigen tijd? Nee, dat niet. ‘Want dan ik heb mijn mobieltje.’ En het leven zelf? Vind je dát ooit saai – te veel van hetzelfde, zinloos? ‘Nee.’ Gelukkig maar.

Die laatste vraag – over mogelijke ennui (mooi Franse woord!) – verwijst naar het eeuwige, existentiële probleem, dat goed beschreven staat in het Bijbelboek Prediker (1:2-11).

Ijl en ijdel, zegt Prediker, ijl en ijdel, alles is ijdel. Wat heeft de mens aan al zijn zwoegen en tobben onder de zon? Geslachten gaan en geslachten komen, en de aarde blijft almaar bestaan. De zon komt op en de zon gaat onder…. Wat gebeurd is zal weer gebeuren: nieuw is er niets onder de zon. Er is weleens iets waarvan men zegt: ‘Kijk, dit is iets nieuws!’ Maar dat is niet zo: in vroeger tijden was het er ook al. Aan de mensen van vroeger wordt niet meer gedacht, evenmin als aan die van later zal worden gedacht door degenen die na hen komen. – Prediker 1:2-11

Alles al gezien?
Het zijn pittige woorden. En welke volwassene heeft dit nooit geproefd? Wie heeft nooit gedacht, Ik heb alles al gezien. Het leven is wat het is, en wordt niet beter. In deze gedachten klinkt teleurstelling met het leven – en gebrek aan inspiratie. Het probleem blijft zich steeds weer voordoen in de geschiedenis. Menige denker heeft zijn vinger op deze zere plek gelegd. Volgens de Franse filosoof Blaise Pascal (17e eeuw) kunnen we niet rustig stil blijven zitten in een kamer omdat zo’n stilte ons confronteert met onze eigen onmacht, leegheid en vertwijfeling.
Dichter T.S. Eliot (20e eeuw) beschrijft in “The Hollow Men” holle mensen, hoofden gevuld met strooi, gebaren zonder beweging.

Ga open!
Daar tegenin klinkt het Evangelie, met zijn boodschap van de engel: “Schrik niet, want ik heb een goede boodschap voor u, een grote vreugde voor het hele volk” (Lucas 2:10). Volgens het Evangelie leven we niet in een gesloten systeem, waarin steeds weer dezelfde beperkte mogelijkheden ons leven bepalen. We leven onder het toeziende oog van onze Hemelse Vader – de bron en bestemming van alles – die medelijden heeft met zijn wanhopige kinderen. Hij ziet ons in onze zelfgemaakte tombes: ogen dicht, hart dicht, geest zo klein en hard als een walnoot. Dat is niet de bedoeling! Hij zendt zijn Zoon, die bij ons gekomen is in onze “dalen van duisternis en dood” (Psalm 23:4). De Zoon maakt de ogen, de oren, de harten, de geesten open. “Ga open,” zegt Hij tegen een dove man – en tegen ons – en hij gaat open (Marcus 7:34-35).

Jezus weet de wil van zijn Vader. God zal ons een nieuw hart geven. Hij zal een nieuwe hemel en een nieuwe aarde maken. Feitelijk maakt Hij – nu al – “alles” nieuw (Ezechiël 36:26; Apokalyps 21:1-5). Maar voordat dit in ons gebeurt, moeten we onze toestemming geven. Zoveel respect heeft Hij voor onze vrijheid, hoe eigenwijs we ook zijn.

Het avontuur van vernieuwing!
Is het een idee om het begin van 2019 anders dan anders aan te pakken? In plaats van te beginnen met een paar voorzichtige voornemens, die we zelf waar moeten maken, misschien moeten we ons gewoon meer openstellen voor Diegene die dingen werkelijk voor elkaar krijgt.
De heilige Paulus zegt: “Zo is dus iemand die in Christus is, een nieuwe schepping: het oude is voorbij, het nieuwe is er al.” Zo’n avontuur van vernieuwing wil ik graag meemaken!

Tim Schilling