Leve de herinnering!
Herinneringen maken?
‘We gaan mooie herinneringen maken”, zeiden onze buren. Ze gingen met hun jonge kinderen een trektocht met de camper maken door Europa. Herinneringen maken. Het is een bekende uitdrukking geworden. Hoe doe je dat? Op mijn werk spreek ik regelmatig heel oude mensen, velen zijn vergeetachtig of dementerend. Het gaat vaak over ‘vroeger’.
Wat zijn de herinneringen, waar ogen weer van gaan glanzen, waarbij er een lachje op iemands gezicht komt?
Iets wat mensen van dik in de negentig nu nog laat stralen is dat ‘vroeger’ áltijd samen werd gezongen, thuis, met zussen en broers, bij de afwas of op andere momenten. Zoals Herman van Veen zingt: “Hilversum drie bestond nog niet, maar ieder had zijn eigen stem”.
Dat het fijn was thuis, gezellig en geborgen, dat er warmte was, dat je erbij hoorde. Hoe pap zich ’s ochtends stond te scheren en alle zeven dochtertjes door het huis achterna zat en niet rustte voor iedereen een dot scheerschuim te pakken had. Hoe hij je voor het eerst naar school bracht, je over je krullen aaide en voor je zong: “Klein Keessie gaat voor ’t eerst naar school”. Het moment dat een ouder je echt zag staan, toen je oneerlijk behandeld werd. Mensen vertellen met nadruk hoe ouders een voorbeeld waren, bv. niet wilden oordelen over anderen, of iemand geen rekening lieten betalen als ze wisten dat een klant het geld niet had. Dat maakte indruk. En dat er véél minder haast was, het tempo lag totaal anders, al moest je zes dagen per week werken en had je weinig vakantie.
Ook wordt verteld over gebeurtenissen die de mooie herinneringen doorkruisen. De oorlog. De armoede: moeder leende haar enige goede jurk uit aan de overbuurvrouw die ‘op retraite’ ging. Niet fijn, die buurvrouw in je moeders jurk. En je kreeg met andere ‘arme’ kinderen op school schoenen. Voor de klas. Een klein zusje dat sterft, het grote verdriet van je ouders. Een volgend zusje krijgt dezelfde naam, maar geen geboortekaartje.
Mooie herinnering maken. Dat ‘maken’ doet toch een beetje pijn aan mijn oren. Niet alles is maakbaar. En de mooie herinneringen zitten vaak in allerlei andere dingen dan je zou denken; veel heeft meer te maken met de voorwaarden en de sfeer die je als ouders schept, dan met de dingen die je ‘doet’. Een klein meisje werd gevraagd wat ze op een reis met haar ouders door Rusland nu het àllermooiste had gevonden. Ze zei: “Een heel lief, klein, zwart poesje”!
Nelleke Spiljard
Artikelen in dit thema Leve de herinnering!
- Kijktafels rond herinneringen
- Herinnerding
- Herinneringen maken?
- Prentenboeken rond herinneringen
- Maak je eigen museum
- Victor Jan Valentijn Vis
- Eucharistie: de wonderlijke her-innering
- Aandacht voor het feest van Allerzielen thuis
- Coco
- Kijk, mijn vader!
- Een kaarsje aansteken
- Bijbelverhalen
- Het vertelkleedje van de kijktafel
- Een herinneringslichtje
- Familie en wortels
- Dankdag
- Herfstversje
- Voorwerpen van vroeger
- Vroeger, versje
- In een zin samengevat