Verdiepen

Hier vind je achtergrondinformatie bij het thema, voedsel voor je spiritualiteit
en tips voor de geloofsopvoeding.

Broeder ezel

Genieten van het gewone
Soms gaan we als gezin samen naar de film, en dan wordt het meestal een spannende actiefilm, want dat is wat onze kinderen vooral leuk vinden. Divergent, of The Hunger Games, of de X-men – zoiets. Vooraf krijg je ook trailers van dergelijke films te zien – alles bij elkaar worden het een hoop explosies, gevaarlijke situaties, en bloedstollende achtervolgingen. Maar gek genoeg vind ik dat doodsaai. Ik ben niet zo van het spektakel (en het geweld vind ik ook, zacht gezegd, problematisch). Geef mij maar liever een rustige film over de kleine, gewone dingen van het leven. Kort geleden, ziek in bed, keek ik 'the Horse Whisperer' voor de zoveelste keer. Heerlijk!

Aantrekkingskracht van het eenvoudige
Dezelfde houding geldt voor mij bij het geloof. Ik heb meer aan een verhaal van een kleine doorbraak – het inzicht in stilte – dan aan dat van een wonderlijke genezing of van de redding bij de Rietzee. Want de meer gewone ingrepen van God zijn voor mij herkenbaarder. De grootste heiligen voor mij zijn de feilbare, maar goede mensen uit mijn eigen geschiedenis, die mij iets hebben laten proeven van Gods aanwezigheid. Ik denk bijvoorbeeld aan een jonge vrouw die ik kende op de universiteit. Zij was mooi en had een mooie stem – ze diende vaak als cantor tijdens de mis – maar haar aantrekkelijkheid lag vooral in de rust en wijsheid die ze uitstraalde. Zij was een vrouw van de uiterste eenvoud.

Gewoon 'ja' zeggen en doen
In de Bijbel kom je ook zulke mensen tegen. Het belangrijkste voorbeeld hiervan is Maria. Haar grootste daad is niets anders dan haar jawoord tegen God. Verder zorgt ze goed voor het kind dat God aan haar toevertrouwt, en let ze goed op wat God in haar leven doet (ze 'bewaarde alles in haar hart' – Lucas 2,51). Haar man Jozef is er ook zo een. Hij doet geen wonderen in de Bijbel: hij is gewoon een rechtvaardige man die vertrouwt op God en waakt over vrouw en kind. Precies dat maakt van hem een heilige.

De ezel: een bescheiden helper
Soms vind ik het grappig dat de heilige familie bijgestaan wordt door een nóg bescheidener dienaar van de Heer. Ik bedoel nu de ezel, die bijna altijd te vinden is bij de kerststal, want 'de ezel kent de krib van zijn meester' (Jesaja 1,3). Deze nederige helper, symbool van de wijsheid (zie hoofdstuk 22 van Numeri) brengt volgens de traditie de zwangere Maria naar Betlehem. Daarna brengt hij baby Jezus in veiligheid naar Egypte wanneer Herodes toeslaat met zijn kindermoord. Later in het leven van Jezus speelt de ezel ook een voorname rol: hij wordt direct betrokken bij de voltooiing van Jezus’ zending. Jezus kiest de ezel nadrukkelijk uit als vervoermiddel voor zijn intocht in Jeruzalem (Johannes 12,12-15). Want zo staat het geschreven in de Schrift: 'Jubel, dochter van Sion, juich, dochter van Jeruzalem! Zie, uw koning komt naar u toe, hij is rechtvaardig en zegevierend; hij is nederig, hij rijdt op een ezel…' (Zacharia 9,9). Jezus laat zijn eigen toegankelijkheid en nederigheid zien door zijn keuze van deze aandoenlijke doorzetter.

Broeder ezel
Toch staat de ezel niet alleen symbool voor de bescheidenheid. Hij staat ook bekend om zijn eigenwijsheid en dwarsheid. Daarom noemde de H. Franciscus, die een voorliefde had voor dit dier, zijn eigen lijf 'broeder ezel' – want de daden van ons lichaam kloppen lang niet altijd met de aansporingen van de Heilige Geest. Soms verliezen we onszelf in onze eigen voorkeuren en verwaandheden, waardoor Christus buiten beeld geduwd wordt. Denk hierbij maar aan een leerzaam verhaaltje over de ezel tijdens de intocht in Jeruzalem, Terwijl alle mensen 'Hosanna!' roepen, denkt hij: “Wauw, deze mensen vinden mij geweldig!”

Aandachtig leven
Een nieuw jaar is begonnen. Na het kerstseizoen bevinden wij ons weer in de gewone tijd, de “Tijd door het jaar”. Mogen wij deze tijd ingaan net als de ezel – doortastend, bescheiden, en met volop aandacht voor onze ware Meester.

TS