Verdiepen

Hier vind je achtergrondinformatie bij het thema, voedsel voor je spiritualiteit
en tips voor de geloofsopvoeding.

Nabuurschap

"Wie is mijn naaste?” vraagt de wetgeleerde aan Jezus (Lucas 10,29). Het doet me denken aan een oud lied van het Amerikaanse Sesame Street. “Who are the people in your neighborhood?” vraagt zingende Bob. Waarna hij op zoek gaat. Hij gaat naar de buren toe en maakt kennis met de (muppet) bakker, de (muppet) brandweerman...

Dat is ook min of meer het advies van Jezus. In antwoord op bovenstaande vraag van de wetgeleerde vertelt hij het verhaal van de barmhartige Samaritaan. Daarbij zegt hij impliciet: Je moet oog hebben voor je naaste. Je moet openstaan voor hem of haar. En wat je vooral niet moet doen is je noodlijdende buurman negeren.

Ken je je naaste?
Het is moeilijker dan het lijkt. Hoe dichtbij onze buren ook zijn, we zien ze gemakkelijk over het hoofd. We weten niet wat zich afspeelt achter de gesloten deuren verder op. We hebben het druk met ons eigen werk en gezinsleven. En anderen geven hun leed niet snel bloot. Kort geleden heeft een buurvrouw van ons, moeder van drie kinderen, een einde aan haar leven gemaakt. Ik kende haar niet echt, maar liep wel dagelijks langs haar voordeur. Hadden we meer voor haar kunnen doen? Het is een pijnlijke vraag na een tragische gebeurtenis.

Wanneer zoiets plaats vindt (dit was niet de eerste keer in onze wijk), komt het hard aan. Des te meer omdat onze buurt iets paradijselijks heeft. Echt waar. Er is veiligheid, rust, saamhorigheid. Het is een rustige plek in de stad, met voorzieningen en scholen op loopafstand. Overal lopen kinderen vrij rond. Ze fietsen en spelen met hun vrienden. Je zou niet snel vermoeden dat hier iemand arm is, of eenzaam of depressief. Dat zie je pas wanneer je mensen echt goed kent.

Het grootste gebod
Nabuurschap is een belangrijk thema in de Bijbel. Ontzettend belangrijk zelfs. Wanneer Jezus gevraagd wordt over het grootste gebod, antwoordt hij: Heb God lief, en u naaste als uzelf (Matteüs 22,34-39). Naaste zijn is zoiets als een goede buur zijn. Om een goed idee te krijgen van hoe dat werkt, zie het voorbeeld van Jezus zelf.

Iedereen
Het eerste wat we merken is dat nabuurschap niets te maken heeft met een gesloten kring. Jezus’ koninkrijk was niet voor zijn eigen dorp, maar voor alle mensen. In de Bijbel zien we hoe hij rondtrekt: van Nazaret naar de woestijn naar de zee naar Kafarnaüm naar de naastliggende dorpen en verder. Zijn definitie van de naaste beperkt zich niet tot de dichtstbijzijnde naaste. De naaste van de naaste was ook zijn naaste. Iedereen was het.

Wat we ook merken in Jezus’ nabuurschap, is de diepgang van al zijn uitwisselingen. Dit wil niet zeggen dat hij zich alleen maar sober en serieus gedroeg. Zie bijvoorbeeld de lekkere wijn die hij aanleverde bij de bruiloft te Kana en zijn warme welkom aan de kinderen in Judea. Hij genoot van de tijd samen. Maar ook in zijn zachtere momenten en speelse verhalen vinden wij een lading van ernst. Hij weet al te goed: het mensenleven gaat om iets. Het is een gave, en een roeping, van God zelf. Onze dienstbaarheid aan elkaar is ook een verering van God.

Wie goed doet, goed ontmoet
Wie is in de buurt? Niet alleen de mens, maar ook God zelf ('Ik zal er zijn' is zijn naam in Exodus 3,14). God onderschrijft onze liefdevolle nabuurschap aan en spoort ons ertoe aan. Het is een heilige bezigheid. Uit ervaring kan ik je ook vertellen: het is leuk en je hebt er veel aan. De glimlach, de helpende hand komen ook een keer jouw kant op. Ik heb mijn naaste buurman een keer kunnen helpen toen zijn vrouw ziek was. Maar hoe vaak heeft hij mij niet geholpen met het repareren van een fiets, of met het dragen van een zwaar meubelstuk? Wat comes around, goes around. Wie goed doet, goed ontmoet. En wanneer de inzet goed is, zorgt het voor een heel fijne wijk.

TS