Kijktafels

Hier vind je inspirerende voorbeelden van hoe je kunt kijken en spelen passend bij het thema,
het seizoen en de feesten in deze tijd.

Kijktafels voor de Veertig-dagentijd en Goede Week 2011: Er gaat wat gebeuren!

Pas op 24 april is het Pasen, daarom is het tijdens deze veertig-dagentijd al volop lente. Daar spelen we met ons thema op in. We willen met behulp van de kijktafel telkens op een andere manier laten zien dat "er wat gaat gebeuren"
- met de knoppen aan de lente-takken
- met de bolletjes die we in de aarde geplant hebben
- in de verhalen die Jezus vertelt
- met de mensen die Jezus ontmoet
- met Jezus zelf



Verdeel een diepe schaal of diep dienblad in twee helften. De ene helft vul je met zand (schelpzand of uit de zandbak), de andere helft vul je met aarde.
Leg op de zand-kant enkele grote (kiezel)stenen: je moet er in de Goede Week een graf mee kunnen maken. Zet een paarse stompkaars neer of een waxinelichtje in een (paarse) glazen houder. In deze helft vertellen we in de Goede Week met behulp van symbolen wat er met Jezus zelf gebeurd is.
Plant in de aarde-kant een paars viooltje. Zet de schaal eventueel op een paarse lap. Paars in liturgische kleur van de veertigdagentijd. De kleur van inkeer en verandering.
Nu heb je de basis van de kijktafel in de veertigdagentijd! Op de foto's zie -als afwisseling- drie verschillende schalen, maar thuis is eentje natuurlijk genoeg....



Takken en bolletjes doen er ongeveer 10 dagen over om uit te komen. Vervang de takken en bolletjes als ze uitgebloeid zijn. Hou een logische volgorde aan en kijk wat er bij de bloemist te krijgen is.
Het eerst bloeien de katjes/gagel, dan forsythia, dan kersenbloesem en het laatst de magnolia. Bolletjes volgen ongeveer dit tijdspad: blauwe of witte druifjes-narcissen-tulpen-hyacinten.

Week 1



Zet in een glas wat gagel of wilgekatjes en plant de eerst bolletjes in de aarde. Zet een kinderbijbel open bij het verhaal van de week.
De kinderbijbel die je bij alle opstellingen ziet is "de Prentenbijbel" van Marijke ten Cate. Het eerste verhaal gaat over de boodschap van Jezus: Wijze woorden van Jezus.



Week 2



Na een week heeft de gagel mooie katjes gekregen en uit de eerste bolletjes zijn de bloemetjes van de blauwe druifjes verschenen. Je kinderen kunnen dit proces van dag tot dag volgen. Iedere dag zie je weer iets meer gebeuren......



In deze tweede week vertellen we een verhaal, waarin we zien wat er gebeurt als Jezus iemand ontmoet. Het is het verhaal van Zacheus. Jezus ziet Zacheus, die erg klein is en daarom in een boom geklommen is, niet over het hoofd. Jezus wil zijn gast zijn en haalt daarbij het beste in Zacheus naar boven. Ja, er gebeurt wat, als je Jezus ontmoet....



Week 3



De gagel is vervangen door forsythia en er zijn nieuwe bolletjes geplant. Je ziet hier een andere (ovale) schaal met in de plaats van de stompkaars een waxinelichtje in een paarse houder.
Deze derde week vertellen we over de gebeurtenissen van het dochtertje van Jairus, een soort opstandingsverhaal: Meisje sta op! Prelude van Pasen.....



Week 4



De forsythia is uitgebloeid en vervangen door kersenbloesem-takken. Er zijn narcissen die net boven de aarde komen bijgeplant.

Deze vierde week staat het verhaal 'Genoeg voor iedereen' centraal. Veel mensen volgen Jezus. Maar Jezus is op zoek naar een stille plek om te bidden en alleen met zijn leerlingen te zijn. Maar de mensen volgen hem naar die plaats, waar in geen velden of wegen een dorp te bekennen valt. Dus ook geen winkels om brood te kopen. Jezus zegt dat hij het 'levende brood' is en de mensen hebben honger. Wat zou er gaan gebeuren......



Week 5



Vervang in de vijfde week, als de kersenbloesem heeft gebloeid, de takken voor magnolia in de knop en plant (extra) tulpenbollen. Deze kijktafel heeft als ondergrond een diep wit dienblad, met daarin dezelfde basis (zand,aarde, stenen, paars viooltjes, kaars). Het is de bedoeling dat de kijktafel met Pasen tot een bloeiende lentetuin kan worden omgevormd.



Jezus vertelde de mensen veel verhalen. Hierin legt hij door middel van een vergelijking iets uit. Bijvoorbeeld over het koninkrijk van God of over wie God is.
We noemen zo'n verhaal een parabel of gelijkenis. Het verhaal van 'een zoon komt thuis' is zo'n parabel. Hij gaat over God, die altijd op de uitkijk staat om ons - welke vreemde wegen we ook zijn gegaan- opnieuw in de armen te kunnen sluiten....



week 6
van Palmzondag naar Pasen

Palmzondag

Zaai op Palmzondag in de aarde tuinkers. Het duurt ongeveer een week voordat het opgekomen is en je het kunt eten. Met Pasen is het dan precies "oogst-klaar".



Schik de stenen tot een open "graf".



Vijf weken lang hebben we aan de hand van de ontluikende natuur "van dood naar leven" laten zien. Op Palmzondag begint aan de zandkant het verhaal over wat er is gebeurd met Jezus in de laatste week van zijn leven.

Jezus wordt gezeten op een ezeltje door veel inwoners van Jeruzalem als hun nieuwe koning ingehaald. Ze leggen hun mantels op de grond en zwaaien hem toe met takken die ze van de bomen hebben gehaald. Hosanna, zoon van David!

Leg op Palmzondag het palmtakje dat jullie in de (gezins)viering in de kerk hebben ontvangen aan de zand-kant.



De kijktafel ziet er tot Witte Donderdag dan zo uit. Maar let op de magnolia-knoppen. Zien jullie al wit/roze puntjes verschijnen?



Je kan in de dagen tussen Palmzondag en Witte Donderdag een leeg vogelnestje in de magnolia-takken bevestigen. Met Pasen komen daar dan eitjes in...



Kijk elke dag wat er met de zaadjes van de tuinkers gebeurt....



Witte Donderdag



Zet op Witte Donderdag een klein mandje gevuld met matses op de zandkant. Een matse is plat, ongedesemd brood. Het herinnert ons aan het brood op de tafel van het laatste avondmaal. De laatste keer dat Jezus met zijn leerlingen aan tafel zat, vierde hij Pesach. Met dit feest -dat de Joden ieder jaar in het voorjaar vieren- herinneren zij zich de bevrijding uit Egypte en de doortocht door de Rode Zee. Van het land van de dood, op weg naar het land van de belofte. Het beloofde land, een land vol leven, dat overvloeit van melk en honing. Die bevrijding is niet alleen een verre herinnering aan iets van lang geleden, nee! Ook vandaag, op deze avond, bevrijdt God ons. Herinneren en tegenwoordig stellen, gaan in de Joods traditie hand in hand.



Op de Pesach-tafel staan o.a. matses en wijn. Ongedesemd brood is plat, bederft minder snel dan gerezen brood en is makkelijk op reis mee te nemen. Het is het brood van de uittocht. Jezus nam dit brood in handen, terwijl hij zei: 'Neemt en eet dit is mijn lichaam'. Ook nam hij een beker, sprak het dankgebed uit en gaf hun die met de woorden: 'Drink er allen uit, want dit is mij bloed van het verbond, dat voor velen wordt vergoten tot vergeving van zonden' (Mt 26, 26-28)
Telkens als wij Eucharistie vieren en de priester brood en wijn in handen neemt en bidt en we samen breken en delen, doen we wat Jezus ons gevraagd heeft: Hem herinneren en tegenwoordig stellen.

Goede Vrijdag

In de nacht na de Pesachviering met zijn vrienden, wordt Jezus gevangen genomen en voor Pilatus gebracht. Petrus ontkent in deze nacht dat hij een volgeling van Jezus is. Als er een haan kraait, realiseert Petrus zich dat hij inderdaad, zoals Jezus hem gezegd heeft, hem drie maal verloochend heeft.

Jezus wordt ter dood veroordeeld en draagt zelf zijn kruis naar de plek buiten de stadspoort waar misdadigers worden gekruisigd, Golgotha, en sterft daar de kruisdood.



Zet op de kijktafel een kruis gemaakt dan twee kruislings aan elkaar verbonden takjes. Je kan er een haan bij zetten of bijvoorbeeld twee dobbelstenen bij leggen. De soldaten dobbelden om de kleding van Jezus. Schik de stenen zodanig dat het een dicht graf wordt.



Een klimop-rank verbeeld de trouw van God. Ook al voelde Jezus zich door God verlaten, God laat hem niet in de steek. In verdriet en vreugde, in lijden en sterven, onze God is altijd bij ons: alle dagen van ons leven. Trouw tot in de dood....

Stille Zaterdag



Zet het kruis op zijn kant. Jezus is inmiddels begraven. Het graf is dicht. Deze dag is een dag van stilte. Het leven van Jezus is gestopt. Einde verhaal. Maar.... er gaat wat gebeuren.......



Paasmorgen



Verander de kijktafel in een Lente-Paastuin.
De tulpen zijn afgeknipt en in een vaasje gezet. Op de plaats van de uitgebloeide witte druifjes en tulpenbollen, zijn hyacinten geplant. Enkele kleine groene en bloeiende plantjes zijn toegevoegd. De magnolia bloeit. Er broedt inmiddels een vogeltje in het nestje.



Er is wat gebeurd!

De vrouwen die in alle vroegte naar het graf zijn gekomen om Jezus na zijn haastige begrafenis te verzorgen, vinden de steen voor het graf weggerold. 'Jezus is niet hier', zegt de engel. 'Hij is verrezen!'.



Maak het graf dus open, en zet een lichtje op de gele onderzetter uit het koffertje "Beginnen maar!', met de tekst "leve het nieuwe Leven".
Je kan de Paastuin 'naturel' laten, d.w.z. zonder verdere paasversiering. De twee verhaallijnen van de kijktafel, die van de gebeurtenissen in de lente-natuur aan de aarde-kant en die van de gebeurtenissen met Jezus aan de zand-kant, komen zo het mooiste samen. God heeft Jezus niet aan de dood overgelaten, maar Hem nieuw leven geschonken!



Zijn je kinderen nog klein, dan kan je de Paastuin nog verder aankleden. Met een kip en kuikentjes bijvoorbeeld.



Tussen de tuinkers verschuilen zich twee haasjes....



Op de achtergrond van de Paastuin ligt het kruis op zijn kant. De dood is overwonnen. Jezus leeft onder ons!



De Paas-Lentetuin met open graf in aangeklede versie.



Je kunt de kijktafel ook minder uitbundig maken en zonder onderzetter.
Dit voorbeeld is op de diepe zilveren schaal gemaakt, je ziet de zand-en aardekant van de Veertig-dagentijd nog duidelijk. Deze schaal is soberder gehouden, maar met dezelfde blijde boodschap: "Jezus is niet hier. Wat zoekt Gij de Levende bij de doden. Hij gaat U voor naar Gallilea, daar zult Gij hem zien...."



De kleine narcisjes die op de zandkant zijn gezet, zijn kleine kaarsjes en net als de vogeltjes, het nestje en de eitjes gevonden bij Xenos.

Zalig Pasen!

EK