Verdiepen

Hier vind je achtergrondinformatie bij het thema, voedsel voor je spiritualiteit
en tips voor de geloofsopvoeding.

Laat maar!

De proactieve ouder hoeft niet altijd te "managen"

Bij opvoeding is het vaak de vraag in hoeverre je moet sturen. Moet je nu wel tussen die ruziënde kinderen komen of juist niet? Waar ligt de grens bij het helpen met huiswerk? Moet je kind per se aan die muziek-/sport-/ballet les beginnen?



Aan de ene kant wil je de ontwikkeling van je kind actief bevorderen,en aan de andere kant weet je, dat interventie of dwang van de ouder een belemmering kan vormen bij de gewenste groei. Denk aan het kind dat zijn veters niet leert strikken, omdat papa dat altijd voor hem doet. We weten dat we kinderen ruimte en tijd moeten geven en dat elk kind anders is, maar in onze concurrentiële samenleving is het niet altijd even gemakkelijk om er rustig bij te staan kijken. "Proactief zijn" wordt gezien als een grote deugd en ouders staan zelf onder druk om kansen aan te reiken en competenties door te geven. Het ouderlijke "laten" -dat ook bij opvoeding hoort- kan een schuldgevoel met zich mee brengen. Heb ik eigenlijk genoeg gedaan voor mijn kind? vragen we ons af. Zou ik niet meer moeten doen?



Maar wees gerust (!), dat laten is ook een legitiem en zelfs onmisbaar aspect van de opvoeding. “They also serve who only stand and wait,” schreef John Milton. Het dulden van onvolmaaktheid en het kind regelmatig met rust laten is niet hetzelfde als onverschillig staan tegenover zijn ontwikkeling. Het is eerder het toegeven van onze eigen beperkingen als ouder en het herkennen, dat groeien een complex, langdurig en mysterieus proces is. (Zie Marcus 4,26-27 en Jacobus 5,7 over het zaad dat ontkiemt.) Geduld hebben toont ons vertrouwen in het kind zelf. We bevestigen zijn eigenheid en laten ons het geloof in zijn "kunnen" zien. Voor gelovigen is geduld hebben en het accepteren van het kind zoals hij of zij is, ook een teken van ons vertrouwen ,dat het leven zelf zinvol en in goede handen is.



Dit (los)laten is vooral moeilijk waar de geliefde waarden en ambities van de ouder zelf op het spel staan. Elke ouder heeft verwachtingen voor zijn kind en het kan pijnlijk zijn wanneer deze niet gerealiseerd worden. Hier bedoel ik niet zozeer de (overspannen) verwachtingen van een ouder die een topsporter of topstudent van zijn kind wil maken, maar vooral heel gewone verwachtingen rond gedrag en het verwerven van vaardigheden voor het leven. Ouders willen graag hun kinderen helpen om geluk te vinden en ze weten uit ervaring dat bepaalde eigenschappen en vaardigheden daar aan bij kunnen dragen. Voor mij is oneerlijkheid of onbeleefdheid van mijn kind, of hun buitensluiten het een ander kind, moeilijker te verteren dan bijvoorbeeld een ondermaatse prestatie op een rekentoets.



Wanneer grijp je in en wanneer niet? Je leert door ervaring, maar ook door goed kijken naar jezelf en naar je kind. Wat zijn voor jou de belangrijkste verwachtingen? Waar kun je vrijer zijn? Heb je voldoende zicht op de eigenheid van je kind? De Schrift herinnert ons als ouders dat doen en laten elkaar aanvullen in dit leven. “Alles heeft zijn uur,” schrijft Prediker (hoofdstuk 3), “alle dingen onder de hemel hebben hun tijd…Er is een tijd om te omhelzen en een tijd om van omhelzen af te zien…een tijd om te zoeken en een tijd om te verliezen, een tijd om te bewaren en een tijd om weg te doen…een tijd om te zwijgen en een tijd om te spreken.” Met de tijd komt, hopelijk, de wijsheid.



Maar het blijft vallen en opstaan. Graag zou ik één van mijn kinderen helpen om minder verlegen te worden en de andere minder vel in zijn reacties. Maar hoe dan? Succesvol voelde ik me wel de afgelopen zomer, toen mijn vrouw en ik een compliment kregen van een onbekende. Hij stond te kijken naar ons tennissen met de kinderen en hij zei dat we het goed deden: “speels en rustig”. “Sommige ouders kunnen zo boos worden wanneer de kinderen misslaan.” Dat zegt misschien meer over ons niveau als tennissers ,dan over onze kwaliteiten als opvoeders, maar ik nam niettemin het compliment ter harte.



Rustig aan, dus, ouders – en laat je jezelf ook eens met rust. Dat opvoeden gaat niet in één dag lukken en jouw kind gaat toch anders worden dan je denkt. Mooi is dat, eigenlijk, heel mooi.
The Eagles hebben het goed verwoord: “Take it easy. Don"t let the sound of your own wheels make you crazy”!

TS

terug naar nieuwspagina
lees verder in de rubriek Wortels