Verdiepen

Hier vind je achtergrondinformatie bij het thema, voedsel voor je spiritualiteit
en tips voor de geloofsopvoeding.

God geeft te eten

“En God zei: ‘Hierbij geef Ik alle zaadvormende gewassen op de hele aardbodem aan jullie, en alle bomen met zaaddragende vruchten; zij zullen jullie tot voedsel dienen.” (Genesis 1:29).

Gods voorzienigheid
Meteen aan het begin van de Bijbel wordt het duidelijk: God voorziet ons van eten. God wil niet dat wij honger lijden. Daarom legt Hij voor Adam (en Eva) een tuin aan met vruchtbare bomen, “aanlokkelijk om te zien en heerlijk om van te eten” (Genesis 2:9). Daarom geeft hij ook manna aan de Israëlieten in de woestijn (“Ik zal brood voor u laten regenen uit de hemel”), en koek en water aan de vluchtende profeet Elia (Exodus 16:4; 1 Koningen 19:6).

Jezus bevestigt deze goddelijke houding met zijn wonder van de broodvermenigvuldiging. Verwijzend naar de menigte, zegt hij tegen zijn leerlingen: “Ze hebben niets te eten. Als ik ze met een lege maag naar huis stuur, zullen ze onderweg bezwijken.” Van zeven broden en een paar visjes maakt hij genoeg eten voor vierduizend mensen (Marcus 8:1-9).

Zorgen jullie voor het eten?
Maar daar blijft het niet bij; er zitten een paar kanttekening aan de boodschap van Gods voorzienigheid. De eerste is, ja, God geeft te eten, maar de mens moet dat ook doen. In het Marcusevangelie (hoofdstuk 6) staat nog een verhaal over de broodvermenigvuldiging. Daarin zegt Jezus tegen zijn leerlingen: “Jullie moeten hun te eten geven.” Deze verantwoordelijkheid zit ingebakken in onze mensheid. Ons leven begint niet voor niks met het geven en ontvangen van moedermelk.

Huis van gastvrijheid
De opdracht om eten te geven geldt door heel ons leven. De zalige Dorothy Day heeft in ieder geval hier gehoor aan gegeven. Haar eigen roeping begon met stilstaan bij de “hongermars” van werkloze mannen in de V.S., tijdens de economische crisis van de jaren dertig van het vorige eeuw. Wat kon zij, vroeg zij zich af – als jonge journaliste, als alleenstaande moeder – betekenen voor deze mensen? Ze bad om inspiratie. De volgende dag ontmoette ze Peter Maurin. Hij raadde haar aan om een krant te beginnen – een forum voor haar pleidooi voor sociale gerechtigheid – en in het verlengde daarvan hebben ze samen een huis van gastvrijheid gesticht, een plek waar iedereen welkom was om brood, soep en koffie te komen halen. Vanaf 1932 tot aan het einde van haar leven in 1980, zag Day dagelijks het wonder van de broodvermenigvuldiging zich voor haar ogen weer voltrekken. De “Catholic Worker-beweging” leefde volledig van giften, en kon niettemin altijd eten geven aan talloze mensen.

Niet van brood alleen leven 
De tweede kanttekening aan de boodschap dat God ons te eten geeft, is dat dit niet alleen een materiële kwestie is. Jezus zegt, “De mens leeft niet van brood alleen, maar van ieder woord dat uit de mond van God komt” (Matteüs 4:4). Naast de maag heeft ook de geest voeding nodig, en met name de liefde die voortvloeit uit God die zelf liefde is. Ook dit principe zien we terug in de moedermelk, waarin voedsel en liefde samengaan. Dit had Dorothy Day ook heel goed door. Mensen kwamen voor soep, maar nog meer voor een gesprek, acceptatie en de liefde die ze voelden in haar huizen van gastvrijheid.

Tot nu toe heb ik hier niets gezegd over de eucharistie, maar natuurlijk komt daarin alles samen: God voedt de mens, lichaam en geest, en zendt de mens vervolgens de deur uit om hetzelfde te doen. Jezus’ offergave van liefde voedt ons eigen liefhebben.
Heerlijk is dit liefhebben – zoete spijs voor iedereen!

Tim Schilling

PS: Meer willen weten over Dorothy Day? Zie de nieuwe vertaling van haar biografie: Alles is Genade, door Jim Forest (Damon, 2020), een bijzonder fraai boek.