Wat een verandering!
Bijbels veranderen
In de bijbel staan prachtige verhalen over veranderen. Eigenlijk gaan alle verhalen uit de bijbel erover. Want als je eenmaal op het spoor komt van hoe God met mensen omgaat, dan zie je het ineens!
God heeft elk mens net een beetje anders dan anderen gemaakt, uniek zichzelf. Met allerlei verschillende karakter-eigenschappen, deugden en ondeugden. En met dat materiaal, met die unieke basis, gaat God aan de slag. Want juist deze mens kan worden zoals God hem gezien heeft, zoals God deze persoon bedoeld heeft.
In uitspraken als 'God weet de mislukkingen van mensen te gebruiken voor zijn doel' of 'God heeft rare kostgangers' zit heel veel waars.
God heeft geduld en mensen hebben een heel leven ter beschikking om toe te groeien naar hoe God hen het liefste zou zien. Zo'n verandering gebeurt niet 'als bij toverslag'. Als je de bijbelverhalen goed leest zie je, dat ook al lijkt het bijvoorbeeld te gaan over een plotselinge genezing of bekering, dat vaak het begin is van een innerlijk veranderingsproces dat meer tijd nodig heeft...
In het eerste bijbelboek, Genesis, lezen we over Abraham, Izaak en Jacob. Met Abraham begint God zijn avontuur, Abraham is de eerste aartsvader. Jacob sluit als derde en laatste de rij.
Jacob
Jacob is de tweelingbroer van Esau. Esau wordt het eerste geboren en is dus de oudste. Maar Jacob zit hem letterlijk op de hielen, want bij zijn geboorte heeft hij de hiel van Esau nog vast. De naam 'Jacob' kreeg de overdrachtelijke betekenis van 'die beetneemt', 'hielenlichter': bedrieger. Esau en Jacob zijn heel verschillend. Esau groeit op tot een ruige man, die graag in de bossen zwerft en er met zijn pijl en boog op uit trekt. Hij is een jager.
Jacob blijft liever vlak bij huis, in de weer met wat er op de velden groeit. Hij is tenger en een beetje een 'moederskindje'. Maar Jacob is ook jaloers. Hij zou heel graag de oudste willen zijn. In ruil voor een bord linzen krijgt hij van de hongerige Esau zijn eerste-geboorterecht. Maar Jacob heeft ook zijn zinnen gezet op een speciale zegen , die bedoeld is om door te geven van vader-op-oudste-zoon. Hij verzint een plan om vader Jacob - die niet meer zo goed kan zien- te bedriegen. Hij vermomd zich als Esau en de list slaagt, zo ontfutseld hij Esau de felbegeerde zegen.
Esau is daar woedend over en moeder Rebekka is bang dat Esau Jacob iets aan gaat doen en laat Jacob heimelijk vertrekken naar haar familie. Onderweg voelt Jacob zich bang en alleen. Hij neemt een steen als kussen en probeert te gaan slapen. Maar hij blijft piekeren. Hij heeft zijn vader bedrogen en Esau iets afgenomen wat van hem was. God zou hem ook wel eens in de steek kunnen laten. Want wat hij gedaan heeft is echt erg. Toch valt hij is slaap. Hij droomt van een ladder naar de hemel waar de engelen langs naar boven en beneden gaan. En hij hoort een stem zeggen: "Ik zal met je zijn en voor je zorgen, waarheen je ook gaat. ' Eenmaal ontwaakt zet hij de steen rechtop, als een altaar en herkenningspunt. Want hij weet het zeker, op een dag zal hij terugkeren.
Bij zijn oom Laban aangekomen wordt hij verliefd op zijn nichtje Rachel. Hij werkt zeven jaar hard voor Laban om met Rachel te kunnen trouwen. Eindelijk breekt de langverwachte dag aan. Maar nu wordt Jacob op zijn beurt bedrogen, omdat de oudste zus, Lea van Laban het eerste moet trouwen. Lea wordt in sluiers gewikkeld en Jacob trouwt zo -zonder dat hij het merkt - met Lea. Wat is hij teleurgesteld als hij daar achter komt!
Maar hij wil ook met Rachel trouwen en zo werkt hij nog zeven jaar extra voor zijn oom, om tenslotte met een grote kudde samen met zijn twee vrouwen terug te keren naar zijn geboortegrond. Maar wat zou Esau doen? Laat Esau zich imponeren door de geschenken die Jacob uit voorzorg vooruit stuurt?
De nacht voordat Esau gaat ontmoeten, daagt er iemand in de nacht op. Hij vecht de hele nacht met Jacob. Het is een engel van God. Als deze naar Jacob's naam vraagt, zegt Jacob het voor het eerst: Ja, hij is Jacob, de hielenlichter. Met deze erkenning blijkt ook dat Jacob is veranderd. Hij heeft van zijn ervaringen geleerd en is een ander mens geworden. De engel verandert zijn naam in 'Israël'. Hij zegt: niet ‘Jakob’, - hij licht de hiel, zal nog worden gezegd als je naam, maar ‘Israël’, - vechter met God - want gevochten héb je, met God en met mensen.
De volgende ochtend blijkt Esau niet als vijand tegen hem op te trekken. Ze zijn allebei veranderd. Maar wat gebleven is, is dat ze broers zijn. Esau sluit Jakob in zijn armen als zijn teruggekeerde tweelingbroer.
Het hele verhaal van Jacob waarin de verandering in Jacob ook duidelijk wordt vind je o.a. in
* Bijbelse verhalen voor kinderen
* Op weg
* Het hoogste woord
* Bijbel voor kinderen
Stukjes ervan o.a. in:
* Schitterende bijbelverhalen
* Kijkbijbel
Jozef
Jacob heeft 12 kinderen. Van 10 van zijn zonen is Lea de moeder. Maar Rachel heeft Jozef en Benjamin gekregen. Rachel is na de geboorte van Benjamin overleden, maar gelukkig is daar Jozef, die veel op zijn knappe moeder lijkt. Zou Jacob hem daarom een voorkeursbehandeling geven? Hij geeft Jozef een prachtige veelkleurige mantel cadeau. Jozef pronkt ermee.
Jozef is ook een dromer. Op een dag vertelt hij zijn broers dat ze allemaal aan het oogsten waren, maar dat zijn schoof in het midden stond en dat de 11 andere schoven zich voor hem bogen. Een andere keer heeft hij gedroomd dat de zon, maan en sterren voor hem bogen. Dat wordt de broers allemaal te gortig. 'Want denkt dat verwaande broertje van ons wel? Dat wij zijn dienaren zijn en hij onze koning?" Ze beramen een plan om Jozef uit de weg te ruimen. Ze gooien hem eerst in een put en later verkopen ze hem aan de leider van een karavaan. Tegen hun vader Jacob vertellen ze dat ze de bebloede mantel van Jozef hebben gevonden. Hij zal door een wild dier verscheurd zijn.
De karavaan komt in Egypte aan en Jozef komt als slaaf te werken in het huis van Pontifar. De vrouw van Pontifar nodigt Jozef uit in haar bed. Maar Jozef weigert. Dan beschuldigt deze vrouw hem en Jozef komt in de gevangenis terecht. Daar verblijven ook de opperschenker en de bakker van Farao. Jozef legt aan hen hun dromen uit en deze komen uit! De opperschenker en bakker worden in ere hersteld en keren terug aan het hof.
Nu droomt Farao vreemde, verontrustende dingen: over zeven magere koeien die zeven vette koeien opeten. Niemand begrijpt wat deze droom zou kunnen betekenen. Dan herinnert de opperschenker zich Jozef en Jozef wordt uitgenodigd om deze droom te komen uitleggen. 'Luister, Farao er zal hongersnood komen, maar eerst nog zeven jaren van overvloedige oogst. Farao geeft Jozef de verantwoording over het opslaan en beheer van de overvloedige oogsten. En zo wordt Jozef onderkoning van Egypte.
Ook in Israël breekt een tijd van grote hongersnood aan. De 10 broers van Jozef komen naar Egypte om graan te kopen. Jozef herkent zijn broers meteen. Maar de broers die zo diep voor hem buigen en hem niet aan durven te kijken, zien niet wie de onderkoning is. Uiteindelijk maakt Jozef zich bekend. Op een volgende reis komen ook Benjamin en vader Jacob mee en vestigen zich in het welvarende Egypte.
De verhalen over Jozef vind je o.a. Kijkbijbel, Bijbelse verhalen voor jonge kinderen, Bijbel voor kinderen, Het begon met licht en Op weg
In het Nieuwe Testament vinden we ook heel veel verhalen over veranderingen van mensen. Als je in Jezus en zijn boodschap gaat geloven, dan kan het niet anders dan dat je verandert. Dat gaat soms niet meteen. Een mooi voorbeeld hiervan is de blinde man die door Jezus genezen wordt.
In 'onze' kinderbijbel 'Het begon met Licht' vertelt Gerrie Huiberts het zo:
De man die niet kon zien.
'Heb je het al gehoord?' zeiden de mensen in het dorp. 'Jezus komt eraan, met zijn groep leerlingen'. 'Dat moet ik zien!' . 'Jezus? Wie is dat?' vroeg iemand. Toen begonnen ze allemaal door elkaar te praten. 'Hij heeft water in wijn veranderd!' 'Hij kan mensen genezen' 'Alle zieken maakt hij weer beter'. 'En als je in de war bent, maakt hij je weer rustig'.
In alle dorpen waar Jezus met zijn leerlingen kwam, stroomden de mensen toe. Ze brachten allemaal zieken mee. Het hield maar niet op. Jezus raakte ze aan en legde hun de handen op. Als Jezus zieke mensen zo aanraakte, kwam hun leven terug. Dat vertelden ze dan verder aan iedereen die het maar wilde horen.
Jezus kon niet in een dorp of stad komen, of er lagen al mensen op de pleinen te wachten. Op een dag kwam Jezus in het stadje Betsaida. Daar woonde een blinde man. Nog nooit in zijn leven had hij mensen kunnen zien. Hij kon ze wel horen. Hij kon ook voelen hoe iemand eruit zag: of iemand een baard had, of lange haren, of een zachte huid. Maar hij wilde zo graag zien hoe mensen eruit zagen. Iemand gaf hem een arm en bracht hem naar Jezus toe. Die nam hem over. Hij zei:' Kom maar met mij mee". Hij pakte de blinde man bij de hand en liep met hem tot buiten het dorp. Daar maakte Jezus zijn vingers nat met speeksel. Met zijn natte vinger wreef hij zachtjes over de ogen van de blinde man. En hij legde zijn handen op het hoofd van de blinde. Toen vroeg Jezus: 'Kan je al iets zien?'
De blinde deed zijn ogen open en keek. 'Een beetje', zei hij. 'Ik zie daar mensen, want ik zie ze lopen. Of zijn het bomen die bewegen?' Maar bomen kunnen niet lopen, dus moeten het wel mensen zijn.'
Jezus raakte de blinde man nog een keer aan. Hij legde zijn handen nog een keer op zijn hoofd. 'En nu?', vroeg Jezus. 'Zie je nu meer?'
Opnieuw opende de blinde zijn ogen. 'Nu zie ik alles veel beter!' zei hij. 'Net zag ik alles vaag. Maar nu zie ik mensen!. Ik zie hun ogen, ik zie hun neus, ik zie hun oren en hun haren. Ik kan hun handen zien, en kijk: bij dat kleine jongetje kan ik zo zijn vingers tellen. Alles kan ik nu zien!'. De blinde man was niet meer blind. Van die dag af was hij genezen.
De verandering van Jezus
Nog een prachtig verhaal is de verandering van Jezus op de berg Tabor. Het staat o.a. in 'Schitterede bijbelverhalen'
De leerlingen begrijpen niet zo goed wat Jezus hen vertelt over lijden en sterven en verrijzen. Met drie van zijn vrienden beklimt Jezus de Tabor-berg. Daar zien de leerlingen wie Jezus ten volle is.
Ze zien hem in het volle licht staan met schitterende kleren. En een stem die uit de wolken klinkt dringt tot hen door: Dit is mijn zoon die ik lief heb!'
Zo krijgen de leerlingen alvast een voorproefje van wat 'verrijzenis' betekent.
Een hele verandering, maar tegelijkertijd blijft Jezus ook wie hij is.
De nieuwe hemel en de nieuwe aarde
In het boek 'Openbaringen' beschrijft Johannes hoe de hemel en de aarde uiteindelijk zullen veranderen.
In de 'Prentenbijbel' staat het zo:
Op een eiland, heel ver in zee, woont Johannes. Hij is een leerling van Jezus. Hij is naar het eiland gestuurd als een soort straf, omdat hij de mensen vertelt over God en Jezus. Maar ook op dit eiland is God dicht bij hem. Hij laat Johannes prachtige dingen zien!
Johannes mag in de hemel kijken.
Hij ziet een troon. Daar is God, vol licht en kleur.
Rondom de troon glanst de regenboog. Ontelbaar veel mensen zingen samen met de engelen een lied voor Jezus. Ze hebben witte kleren aan en zwaaien met palmtakken. Zij zijn blij, want ze mogen voor altijd bij God wonen.
Johannes ziet ook een nieuwe stad. Wat ziet die er prachtig uit! De muren zijn versierd met edelstenen en de straten zijn van goud. Alles fonkelt en schittert. Midden op het plein en langs de rivieren staan levensbomen. Zo'n boom stond ook in de tuin van God, waar Adem en Eva vroeger woonden. Het hele jaar door hangen de levensbomen vol heerlijke vruchten. De zon en de maan zijn in de nieuwe stad niet meer nodig, want God zelf is het licht.Het is er nooit meer donker, nooit meer nacht. De mensen hebben nooit honger, ze zijn nooit ziek en niemand sterft. Iedereen houdt van God en van elkaar. In deze stad is iedereen blij en gelukkig.
Johannes moet het allemaal opschrijven in een boek, zodat iedereen weet wat er zal gebeuren. Jezus zal komen en dan wordt alles nieuw!
Genoemde kinderbijbels:
Marijke ten Cate, Prentenbijbel (4+)
Kees de Kort, Kijkbijbel (4+)
Marie-Hélène Delval & Ulises Wensell, Schitterende bijbelverhalen om voor te lezen (4+)
D.A. Cramer-Schaap en Annemarie van Haeringen, Bijbelse verhalen voor jonge kinderen (5+)
Gerrie Huibert en Anne Westerduin, Het begon met licht (6+)
Marianne Busser, Ron Schroder, Pieter van Winden & Alex de Wolf, Bijbel voor kinderen (8+)
Bauke Offringa & Lika Tov, Op weg, verhalen uit de bijbel voor kinderen (8+)
Imme Dros e.a. & Guida Joseph, Het hoogste woord, bijbel voor kinderen (8+)
EK
Artikelen in dit thema Wat een verandering!
- Vijf herfst-kijktafels over verandering
- Versje: Wat een verandering!
- Veranderen in hoe je ten diepste bedoeld bent.
- Telkens anders: met artis-blokken of tangram.
- Prentenboeken over vier soorten veranderingen
- Bijbels veranderen
- Bid je weleens
- God hoeft het niet, maar wij wel
- Vroeger
- Onze Vader anders
- Liedjes over veranderen en stand houden
- Ervaar -in een museum - zelf de veranderingen
- Veranderen? Mij niet gezien!
- Vraag of geef dit prachtige cadeau!